Digitale platforms laten markten efficiënter werken, met positieve gevolgen voor de welvaart in Nederland. Dat concludeert SEO Economisch Onderzoek in een quickscan in opdracht van het eind vorig jaar opgerichte Platformcollectief. Het onderzoek is deze week overhandigd aan staatssecretaris Mona Keijzer (Economische Zaken en Klimaat).
Het Platformcollectief bestaat uit Booking.com, Deliveroo, Expedia, Facebook, Google, Microsoft, Solvo en Uber. Het collectief is opgericht op initiatief van NLdigital om meer duidelijkheid te bieden over de rol van platforms in de Nederlandse economie en om gezamenlijk het gesprek aan te gaan met beleidsmakers, belanghebbenden en het algemeen publiek.
'Consensus positieve economische impact platforms'
Het rapport is volgens het collectief het 'eerste grootschalige overzicht' van bestaande onderzoeken naar de rol en toegevoegde waarde van digitale platforms in Nederland. De onderzoekers onderscheiden de economische en maatschappelijke impact van platforms. Er is volgens hen wetenschappelijke consensus dat digitale platforms positieve economische effecten hebben.
Uit meerdere onderzoeken zou verder blijken ook dat consumenten specifieke platforms waarderen en bereid zijn te betalen voor producten en diensten. De beschikbare onderzoeken naar het effect van platforms op mededinging en de arbeidsmarkt in Nederland benoemen verschillende risico’s, maar ontkrachten in het algemeen de veronderstelde negatieve impact.
Over negatieve impact van platforms op maatschappelijke waarden ontbreekt kwantitatief onderzoek. Bestaand onderzoek is bovendien vooral signalerend van aard. Een uitzondering is een studie naar filterbubbels (eenzijdige informatievoorziening via socikl media) in Nederland van vorig jaar. Daaruit zou blijken dat dit fenomeen in Nederland nauwelijks een probleem is. Afgelopen mei stelde de Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) dat de moet bij grote digitale platforms openheid moet afdwingen over hoe nieuws en berichtgeving wordt beïnvloed, onder meer om dergelijke bubbels te voorkomen.
De overhandiging van het rapport aan staatssecretaris Keijzer moet het startpunt zijn van een bredere dialoog over de rol van platforms in de Nederlandse economie en maatschappij. “We wilden met het nieuwe Platformcollectief eerst een goed overzicht bieden van wat er bekend is over de rol van platforms, zodat we een goede basis hebben voor verdere dialoog.” zegt Lotte de Bruijn, directeur van NLdigital en woordvoerder namens het collectief. “De komende tijd willen we ingaan op specifieke elementen van de platformeconomie, zoals de toekomst van werk en het gebruik van algoritmes en AI.”
Meer dialoog impact platformeconomie
Afgelopen december riep het nieuw opgerichte Platformcollectief ook al op tot deze dialoog over de maatschappelijke en economische effecten van de platformeconomie. Het collectief gaf destijds SEO Economisch Onderzoek de opdracht een meta-analyse van bestaand onderzoek uit te voeren om deze oproep kracht bij te zetten.
Het collectief is opgericht op initiatief van branchevereniging NLdigital. Het moet meer duidelijkheid bieden over de rol van platforms in de Nederlandse economie en maatschappij en om gezamenlijk het gesprek aan te gaan met beleidsmakers, belanghebbenden en het algemeen publiek. “Het Platformcollectief is een uitgestoken hand naar de Nederlandse polder,” stelde De Bruijn destijds.
Misleiding op sociale platforms
Toezicthouder ACM maakte afgelopen december bekend dat het zich de komende twee jaar met zijn 'agenda digitale economie' richt op online misleiding en op toegang tot online platforms. De ACM ziet dat bedrijven steeds vaker mensen online in hun keuzes beïnvloeden, onder meer met behulp van algoritmes en kunstmatige intelligentie. Consumenten zijn geneigd die voorgesorteerde keuzes - onbewust - te volgen.
Een eerste stap is een leidraad voor online platforms, die tot 16 januari is geconsulteerd. De ACM wil voorkomen dat mensen misleid worden met onjuiste claims zoals 'nog maar enkele kamers vrij'.
