KPN verandert de verslaglegging vanaf boekjaar 2018. Belangrijk is te constateren dat het 'slechts' een boekhoudkundige ingreep is, die in theorie niets doet met de bedrijfsvoering of de waarde van de onderneming. Dat blijkt vooral uit het kasstroomoverzicht, dat niet of nauwelijks verandert.
Handsets anders geboekt, omzet daalt
De veranderingen hebben vooral te maken met nieuwe regels voor het boeken van omzet, met name handsets (IRFS 15).
- In het verleden werd de afbetaling van een handset, verkocht in het KPN-kanaal, gespreid over alle maanden van de looptijd van het contract. Een eenmalige betaling viel buiten de dienstenomzet en onder de non-service reveneus. Onder de IFRS15-regels wordt de afbetaling direct genomen onder de non-service revenues.
- De afbetaling van een handset, die gekocht werd via een distributiepartner, werd in het verleden gespreid over de hele looptijd. Onder IFRS15 blijft dit buiten de winst- en verliesrekening en worden de kosten van zo'n handset geactiveerd.
De omzetcijfers dalen daardoor, vooral de mobiele ARPU, en ook de kosten. Zaken die non-cash zijn (afschrijvingen) of cash geboekt worden (kasstroomoverzicht) veranderen nauwelijks. Het effect op de omzet over Q4 2017 is een afname van 29 miljoen tot 1.585 miljoen euro. De aangepaste EBITDA is 23 miljoen lager op 573 miljoen en de marge neemt af met 0,7 punt tot 36,2 procent. De nettowinst daalt van 70 naar 44 miljoen euro.
KPN Business: van segmenten naar producten
Daarnaast vereenvoudigt KPN de verslaglegging per divisie door nog uitsluitend (een uitsplitsing van) de omzet te geven en niet langer het operationeel resultaat. Na 2016 werd het bedrijfsresultaat (EBITDA) al niet meer gegeven en na 2014 sneuvelden de investeringen (capex). Al deze cijfers geeft KPN nu alleen nog maar op groepsniveau. Op zichzelf gaat daar iets positiefs van uit: aan 'de achterkant' is sprake van integratie waardoor de kosten niet meer toegewezen kunnen worden aan de verschillende verkoopkanalen (retail consumer, retail business en wholesale).
Verder neemt KPN de gelegenheid te baat om de rapportage van KPN Business te veranderen. De oude verdeling was primair een verdeling naar klantsegment. In totaal ging het om vier categorieën en zeven componenten, met daarnaast de mobiele-dienstenomzet.
- SME. Deze werden gesplitst in mobile-only, fixed-only en multiplay.
- LE/Corporate. Deze bestond uit Netwerk & IT (FTTO, dark fiber, VPN, leased lines e.a.) en Customised Solutions.
- New Services (M2M, IoT, Clouddiensten, e.a.)
- Other (Consultancy e.a.)
In deze verdeling lieten twee componenten structurele groei zien, SME Multiplay en New Services, samen goed voor 15 procent van de omzet van KPN Business. Ook twee componenten leken in 'structural decline': mobile-only en fixed-only, samen 30 procent van de omzet.
In de nieuwe verdeling is de splitsing in vier categorieën o.b.v het portfolio en in totaal acht componenten.
- Communication, uitgespltst in Mobile Services, IoT, Broadband & Network, Fixed Voice en Other.
- IT Services
- Professional Services & Consultancy
- Other
In dit perspectief zijn het de componenten IoT en IT Services die momenteel groeien, samen 17 procent van de omzet. Daarnaast lijken ook twee componenten structureel te krimpen: Mobile Service Revenues en Fixed Voice, samen 35 procent van de omzet. Verder wordt de breedband-ARPU fors hoger omdat KPN nu ook grootzakelijke klanten meeneemt.
