Alle operators gebruiken deep packet inspection (DPI) en verzamelen daarbij meer gegevens dan strict noodzakelijk, stelt Opta Die heeft op verzoek van het ministerie van EL&I een quickscan uitgevoerd naar het gebruik van Deep Packet Inspection bij de vier grootste mobiele operators, KPN, Tele2, T-Mobile en Vodafone. Daarbij is geen aanleiding gevonden om direct een onderzoek te beginnen naar het gebruik van DPI. Het is echter ook nog niet duidelijk hoe het zit met de bescherming van persoonsgegevens. Het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) neemt het onderzoek over. Als daar dingen uit komen, zal Opta mogelijk nader onderzoek doen.
Opta heeft schriftelijk vragen gesteld en gesprekken gevoerd bij de vier grootste aanbieders, KPN, Tele2, T-Mobile en Vodafone. Opta stelt vast dat alle vier in meer of mindere mate technieken gebruiken om datapakketten te monitoren en te analyseren die over hun mobiele netwerken getransporteerd worden. Daarbij worden gegevensstromen en applicaties geanalyseerd en daarvoor vindt de analyse soms op diep niveau plaats, wat betekent dat er meer dan alleen de header van het datapakket bekeken wordt. Elke aanbieder heeft toegelicht dat dit gebeurt met het oog op het zo goed mogelijk afwikkelen van het verkeer en het optimaliseren van de dienstverlening.
Opta is de toezichthouder voor de Telecommunicatiewet en daarin zijn drie artikelen van belang.
- Privacy en communicatiegeheim (art. 18.13 Tw). Opta heeft geen aanwijzingen gevonden dat operators foto’s bekijken of mails en statusupdates lezen. De aanbieders hebben ook verklaard dit niet te doen. Opta heeft de onderzoeksresultaten doorgestuurd naar het College Bescherming persoonsgegevens, dat de verwerking van persoonsgegevens en de bescherming van de persoonlijke levenssfeer zal onderzoeken. Dit onderzoek loopt;
- Beveiligingsplicht (art. 11.3 Tw). Bij alle vormen van elektronische communicatienetwerken bestaat het risico dat informatie op de verkeerde plaats terecht komt. Opta heeft echter de organisatorische en technische maatregelen bekeken. Er is geen aanleiding gevonden om mobiele operators aan een zwaarder toezicht te onderwerpen. Er zal alleen een onderzoek worden gestart na concrete signalen dat er iets loos is;
- Zorgplicht (art. 11.2 Tw). Het is voor Opta niet duidelijk of de gebruikte analysemiddelen en verwerkte gegevens in alle gevallen gerechtvaardigd en proportioneel zijn. Daarvoor is verder onderzoek nodig. Ook dat zal echter worden uitgevoerd door het CBP, omdat het voor het grootste deel op het terrein van die toezichthouder ligt.
Minister Verhagen van EL&I heeft de quickscan laten uitvoeren op verzoek van de Tweede Kamer. Eerder meldde hij al dat het Landelijk Parket van het Openbaar Ministerie de praktijk van DPI beoordeelt naar het Strafrecht. Het onderzoek wordt voortgezet door het CBP. Als daaruit dingen naar voren komen, is het niet uitgesloten dat Opta een nieuw, zwaarder onderzoek begint. Opta is ook belast met teozicht en handhaving op de verzwaarde bepaling over netneutraliteit, zodra die definitief is.
