De overheid, het bedrijfsleven en de maatschappelijke spelers zijn onvoldoende toegerust om fundamentele rechten te beschermen, concludeert het Rathenau Instituut in het rapport ‘Opwaarderen - Borgen van publieke waarden in de digitale samenleving'.
De technologie van apps, robots, algoritmen en kunstmatige intelligentie ontwikkelt zich zo snel, dat de maatschappij die niet goed kan bijhouden. Er is aandacht voor privacy en veiligheid, maar minder of geen aandacht voor andere waarden, zoals gelijke behandeling, menselijke waardigheid en (on)gelijke machtsverhoudingen.
"Nepnieuws speelt een rol bij verkiezingen. Platformen zoals Airbnb, Facebook en Uber bepalen de informatie de we zien en hoe we werken. Slimme speelgoedpoppen en smart-tv’s luisteren met ons mee. Robots in de zorg roepen de vraag op of we recht hebben op menselijk contact. Het is tijd om de fundamentele impact van de nieuwe digitaliseringsgolf op de samenleving te onderkennen", schrijft het instituut.
De opstellers van het rapport pleiten voor een aantal acties van politici, beleidsmakers, bedrijven en maatschappelijke organisaties. Vanuit een brede kabinetsvisie en in regelmatig overleg met Tweede Kamer en Eerste Kamer moet de overheid de maatschappelijke discussie stimuleren over digitalisering en akkoorden sluiten met maatschappelijke stakeholders. Ook moeten toezichthouders een sterkere positie krijgen.
