Per eind 2019 bevatte de Nederlandse FTTH-markt uit zo’n 3,20 miljoen homes passed, ofwel woningen die een glasvezelaansluiting hebben. Hierbij werden er 287.000 woningen aan het totaal toegevoegd (+ 9,8%) in de voorgaande twaalf maanden. Dit betekent dat ongeveer 40 procent van de Nederlandse huishoudens toegang heeft tot glasvezel. De uitrol verschilt sterk per provincie, waarbij de huishoudens in Flevoland vrijwel allemaal zijn voorzien (98%) terwijl dit voor zo’n 13 procent van de Groningse en 5 procent van de Zeeuwse huishoudens geldt.
Dat blijkt uit FTTH in the Netherlands 2020, het jaarlijkse rapport van Telecompaper waarin de aantallen en de dynamiek op de FTTH-markt worden geanalyseerd. Kenmerkend voor de Nederlandse FTTH-markt in 2019 is de hernieuwde aandacht voor de (groot)stedelijke gebieden en de infrastructuurconcurrentie.
De uitrol van glasvezel voor de consumentenmarkt versnelde in Nederland vanaf 2018, na twee jaar van lage investeringen. We beschouwen 2018 als een jaar van voorbereiding en vraagbundeling, in 2019 zijn grote uitrolprojecten gestart. Dit legt de basis voor verdere groei in 2020 en daarna, wanneer we verwachten dat verschillende operators zullen bijdragen aan veel meer FTTH homes passed.
Focus op stedelijke gebieden
De twee toonaangevende spelers op de markt, te weten KPN NetwerkNL en Delta Fiber Netwerk, hebben hun zinnen gezet op FTTH-uitrol in de steden. KPN NetwerkNL heeft altijd een focus gehad op de bebouwde kom, maar heeft dat vorig jaar en de afgelopen maanden bevestigd door uitrol in legio grote steden aan te kondigen. Delta Fiber Netwerk heeft zijn koers eind 2019 verlegd. Voorheen richtte het zich op het buitengebied, maar via eerst dorpskernen wordt ook bij dat bedrijf de aandacht verlegd naar de steden.
De uitdagers op de markt, waaronder E-Fiber en Primevest/T-Mobile, hebben eveneens verdere gebiedsuitbreiding op de planning staan.
Voortdurende infrastructuurconcurrentie
2019 en inmiddels ook 2020 laten voortdurende strijd zien om de beschikbare gebieden. In veel gevallen zegt KPN NetwerkNL een netwerk te willen gaan uitrollen in een regio waar een concurrent zich ook al manifesteert, maar ook andere partijen zetten hun zinnen op elkaars gebieden.
ACM heeft in 2019 onderzoek gedaan naar deze concurrentie en constateerde dat de uitbreiding van glasvezelnetwerken in gevaar is door concurrerende operators die netwerken dupliceren. In de glasvezelmarktstudie werd gesuggereerd dat exploitanten meer zouden moeten samenwerken bij de uitrol en dat de lokale autoriteiten meer zouden kunnen doen om dubbele netwerken te stoppen.
De toezichthouder zegt dat het onwaarschijnlijk is dat twee glasvezelnetwerken economisch rendabel kunnen zijn, aangezien ze ook moeten concurreren met de bestaande koper- en kabelnetwerken. Mogelijke netwerkduplicatie leidt bovendien tot vertragingen in projecten en onzekerheid voor investeerders.
In 2020 wordt record gebroken
In maart 2020 werd als gevolg van de Covid-19-crisis en daaruit voortvloeiende maatregelen de uitrol van FTTH tijdelijk opgeschort. Na enige heroverweging is het graven in de meeste delen van het land echter hervat.
Hevige concurrentie, beperkte bouwcapaciteit en onvoorziene omstandigheden zoals de Covid-19-pandemie zullen het tempo van de uitrol van FTTH beïnvloeden. Telecompaper verwacht dan ook niet dat alle operatordoelen worden behaald. Desalniettemin voorspellen we een recordgroei van bijna 600.000 homes passed in 2020. Het record staat nu op 2013 toen er 466.000 huishoudens van glasvezel werden voorzien.
