De Duitse overheid roept Nederland op zich aan te sluiten bij het Frans-Duitse cloud-platforminitiatief Gaia-X. Deze cloudinfrastructuur moet een Europees alternatief bieden voor de door Amerikaanse technologieconcerns gedomineerde sector - met partijen zoals Amazon Web Services (AWS), Google Cloud, Microsoft Azure, IBM.
Peter Batt, de hoogste ambtenaar voor IT-beleid bij de Duitse Rijksoverheid, stelt in het Financieele Dagblad dat Nederland er goed aan zou doen om zijn afhankelijkheid van Amerikaanse en Chinese technologiebedrijven te verminderen. Hij stelt dat het sinds de onthullingen van klokkenluider Edward Snowden over Amerikaanse cyberspionage in 2013 steeds duidelijker is geworden dat de VS niet meer te vertrouwen zijn op het gebied van privacy en dataveiligheid.
Cloud Act baart zorgen
Onder meer de Amerikaanse Cloud Act baart de Duitsers zorgen: die wet stelt dat Amerikaanse dienstverleners klantgegevens op verzoek moeten overleveren aan de Amerikaanse overheid, zelfs wanneer de data op niet-Amerikaans grondgebied staan. In theorie zou dit dus ook gelden voor gegevens in een Amerikaans datacentrum op Nederlands grondgebied. Het FD kwam onlangs ook al met een artikel waarin de alarmklok werd geluid over de 'uitverkoop' van Nederlandse datacentrumbeheerders aan met name Amerikaanse bedrijven.
Batt benadrukt dat Gaia-X geen 'Google' moet worden, maar een samenwerking van verschillende Europese partijen. Enkele tientallen Duitse bedrijven, waaronder SAP en Bosch, hebben zich al bij het Frans-Duitse initiatief aangesloten. Volgens de hoogste IT-ambtenaar moet Gaia-X ook financieel aantrekkelijk zijn. "Wij als Duitse overheid raken regelmatig in hoge mate gebonden aan bedrijven als Oracle of Microsoft en wij hebben er grote belangen bij om te voorkomen dat die banden nog nauwer worden."
Verder moeten Amerikaanse bedrijven, mits zij voldoen aan de voorwaarden van Gaia-X, gewoon de mogelijkheid krijgen aan het Europese cloud-project deel te nemen. Maar, zegt Batt: "Tot nu toe hebben ze ons niet de garanties gegeven waar we om hebben gevraagd."
Tweede Kamer: spoed met aansluiten bij Gaia-X
De Kamerfracties van VVD en D66 stellen in reactie op vragen van het FD dat zij het kabinet tot spoed willen manen om het Gaia-X project te omarmen. VVD-Kamerlid Jan Middendorp zegt: "Ik vind het een zeer belangrijk initiatief waar de overheid bovenop moet zitten zodat Nederland daarin een goede positie krijgt. Ik mis sowieso het gevoel van urgentie bij het kabinet bij de vraag wat we gaan doen met de opslag van data. Te beginnen bij overheid zelf die enorm veel data veilig moet opslaan."
D66 Tweede-Kamerlid Kees Verhoeven, verwoordt een vergelijkbaar sentiment: "Ik hoop op een enthousiast onthaal van het kabinet. D66 is zeer bezorgd over de afhankelijkheid van de grote Amerikaanse bedrijven en Gaia kan een belangrijk Europees alternatief worden."
ISP Connect, branchevereniging van Internet Service Providers, zegt het Europese cloudalternatief te omarmen. "We moeten af van de controle door één van de techreuzen en moeten toe naar een situatie waar verschillende Europese bedrijven een rol spelen", stelt directeur Simon Besteman. "We hopen heel erg dat de Nederlandse overheid het initiatief gaan steunen."
Het kabinet heeft nog geen officieel standpunt. Een woordvoerder van EZK geeft aan dat Europese samenwerking de voorkeur heeft boven een eigen Nederlandse koers.
