De impact van hyperscale datacenters overstijgt het belang van een individuele gemeente, zegt het Ministerie van EZK in antwoord op Kamervragen over datacenters. Toch ligt de besluitvorming bij de gemeenten, zoals nu ook blijkt bij de plannen van Meta in Zeewolde. Voor zover bekend, zijn er plannen voor 20 à 25 nieuwe datacenters, waarvan een deel zeer groot.
In de brief aan de Tweede Kamer legt EZK uit dat datacenters en digitalisering niet meer zijn weg te denken uit de hele economie. Datacenterbedrijven kiezen voor Nederland wegens de stabiele overheid, stabiele elektriciteitsvoorziening, de beschikbare ruimte en het milde klimaat, dat een groot deel van het jaar luchtkoeling mogelijk maakt.
Ook komen ze voor de nabijheid van (onderzeese) datakabels en omdat er al veel datacenters bij elkaar zitten. Vooral de zeer latencygevoelige financiële diensten willen dicht bij elkaar zitten met hun colocatie.
Rijk voert geen vestigingsbeleid meer
Uit voorheen geheime stukken blijkt dat het ministerie van EZK zich actief heeft ingespannen om Facebook naar Zeewolde te halen, onder meer door de stroomaansluiting te regelen. Sinds begin 2020 worden datacenters niet meer actief naar Nederland aangetrokken door de Netherlands Foreign Investment Agency (NFIA), een uitvoeringsorganisatie van het ministerie van EZK die verantwoordelijk is voor het aantrekken van buitenlandse bedrijven naar Nederland. Dit geldt zowel voor hyperscale datacenters als voor andere soorten datacenters. Als een bedrijf zich meldt bij de NFIA, wordt dit doorverwezen naar regionale overheden (aangezien de vestiging regionaal is belegd).
EZK herkent de kritiek dat datacenters ten koste gaan van het landschap en goede landbouwgrond. Maar het ministerie zegt ook dat datacenters qua oppervlak veel kleiner zijn dan alle kassen en alle distributiecentra. Alle drie – kassen, goederenoverslagcentra en datacenters – werken vooral voor de export en niet voor de binnenlandse vraag.
Overheid kan groei van stroomverbruik niet voorspellen
De groei van het energieverbruik is omstreden. De overheid kan deze kritiek niet pareren. In 2019 is 2,7 TWh aan elektriciteit aan datacenters geleverd. Dat is ruim 2 procent van de totale elektriciteitsvraag. Er zitten zo veel onzekerheden in de modellen, dat het niet mogelijk is om te schatten hoe het verbruik tot 2030 groeit. De schatting is tussen de 5 en 15 TWh per jaar.
De Rijksoverheid voert overleg met de provincies over de criteria om ruimte te maken voor datacenters. Demissionair staatssecretaris Yeşilgöz-Zegerius loopt niet vooruit op de plannen van het volgende kabinet. Het is nog niet bekend of Rutte IV een Nationale Datacenterstrategie ontwikkelt. Een deel van de Tweede Kamer heeft daar al om gevraagd.
