KPN heeft een turbulent en uitdagend jaar achter de rug, schrijft CEO Eelco Blok in het voorwoord van het jaarverslag over 2012. Een jaar waarin KPN de investeringen in diensten en infrastructuur verhoogde om zijn marktposities te stabiliseren. Een jaar ook waarin de ontwikkeling van het aandeel KPN – het aandeel daalde fors in waarde – en een ander dividendbeleid de winst van de aandeelhouders beïnvloedde. Zo besloot KPN in het kader van de investeringen in spectrumlicenties om geen slotdividend over 2012 uit te keren. Daarnaast kreeg KPN met America Movil een nieuwe grootaandeelhouder.
Blok stelt dat KPN er in is geslaagd om de kwaliteit van zijn dienstverlening te verbeteren, maar in een trager tempo dan verwacht aan het begin van 2012. Hoewel KPN zijn doelstellingen op het gebied van marktaandeel wist te behalen, vertaalde zich dat niet naar positieve financiële resultaten. Zo zag KPN in Q4 de resultaten verslechteren, met name door meer concurrentie op de mobiele markt. De kwartaalomzet nam met drie procent af tot 3,27 miljard euro. De EBITDA daalde met 15 procent tot 1,12 miljard, waardoor de marge bijna 5 punten inleverde op 34,2 procent. Het operationeel resultaat was 129 miljoen euro (-70%) en het nettoresultaat een verlies van 160 miljoen euro (11 cent per aandeel).
KPN zag wel verbetering optreden in het aantal breedbandconsumenten, voor het eerst in jaren, met name door de groei in klanten via diensten over glasvezel en goede prestaties van het Telfort-merk. Ook behaalde KPN een hogere Net Promoter score dan in 2011, volgens Blok onder meer het gevolg van het invoeren van een gratis 27/7 helpdesk, verbeteringen in de call-centerdienstverlening en de opening van XL Shops.
Blok stelt dat, hoewel consumenten en zakelijke klanten positief reageerden op een transparanter mobiel aanbod, de daling van de omzet uit de mobiele markt blijft afnemen. Oorzaken zijn volgens de CEO het toenemende gebruik van apps (zoals Whatsapp) voor mobiele communicatie. KPN wist zijn marktaandeel op de zakelijke mobiele markt te behouden, maar ziet dat uitstel in ICT-investeringen de prijzen verder onder druk zet. Reden voor KPN om zijn zakelijke-marktactiviteiten te integreren met delen van de activiteiten voor de grootzakelijke markt.
Over de buitenlandse activiteiten zegt Blok weinig, behalve dat E-Plus in Duitsland (+ 417.000 abonnees in Q4, waarvan 246.000 postpaid) en Base in België (+48.000) er in slaagden meer klanten te trekken. In Q4 kwam de Duitse omzet echter onder druk te staan vanwege toenemende prijsconcurrentie. B2B, wholesale en data zorgden voor een sterke omzetgroei in België.
Voor wat betreft infrastructuur noemt Blok de investeringen in licenties voor mobiel spectrum (voor 1,3 miljard euro) en in glasvezel (aankoop van een meerderheidsbelang in Reggefiber, de overname van vijf glasvezelproviders) als belangrijkste ontwikkelingen. KPN streeft naar een dekking van 50 procent op het gebied van 4G eind 2013.
Vanwege de onzekere economische ontwikkeling en de noodzaak om te investeren, besloot KPN begin 2012 om zijn aandeleninkoopprogramma te schrappen. Ook refereert Blok aan het besluit om het slotdividend over 2012 te schrappen en in 2013 te verlagen tot 0,03 euro per aandeel. “Helaas leidde deze beslissingen tot een daling van de waarde van ons aandeel.” De bodem werd bereikt met een waarde van 3,59 euro in december 2012, tegen een hoogtepunt van 12,35 euro in oktober 2010.
KPN heeft in 2012 de topmanagementstructuur aangepast, volgens Blok om zo beter en sneller de strategische uitdagingen aan te pakken en doelstellingen te bereiken. Zo werd het Executive Committee geformeerd en werd Joost Farwerck aangesteld als algemeen directeur KPN Nederland. De bestuursraad bleef redelijk stabiel, de enige verandering was de benoeming van Eric Hageman als CFO. Het aantal medewerkers is al drastisch gereduceerd in vergelijking met begin 2011. Er moeten eind dit jaar 4.000 tot 5.000 minder medewerkers zijn (20 tot 25% van het personeelsbestand. In januari werd nog bekend dat er banen verdwijnen bij de divisie Consumer Mobile. Blok stelt de impact op de organisatie te begrijpen, maar ziet een kleinere, meer efficiënte organisatie als essentieel om tegen lagere kosten te kunnen werken.
Tot slot benadrukt Blok nog dat KPN lessen geleerd heeft van de omvangrijke computerhack uit begin 2012. Er is een aantal maatregelen genomen, waaronder het opzetten van een coördinerend Security Operations Center, om het risico van nieuwe incidenten te beperken en zo het vertrouwen van klanten te herwinnen.
Over America Movil zegt Blok alleen dat hij blij is de nieuwe grootaandeelhouder achter KPN’s strategische plannen te hebben gekregen. Vorig jaar verwierf America Movil ondanks tegenstand van de KPN-top een belang van 29,8 procent in KPN. Toen KPN eerder dit jaar besloot tot een emissie van 4 miljard euro, werd duidelijk dat de steun van America Movil hiervoor nodig was, onder meer vanwege de verwatering van de waarde van het belang van de grootaandeelhouder. Pas vorige week werd duidelijk dat America Movil KPN steunt in de emissie. In ruil krijgt America Movil 2 van de acht zetels in de raad van commissarissen.
