Een telefoonabonnement met een ‘gratis’ toestel blijft een lening en de verstrekking ervan moet daarom aan de regels voor kredietverschaffing voldoen. Dit heeft minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem besloten naar aanleiding van het arrest van de Hoge Raad die oordeelde dat deze regels ook gelden bij het afsluiten van een telefoonabonnement.
De Wet op het financieel toezicht (Wft) geldt bijvoorbeeld ook voor banken, (web)winkels en autodealers die uitgestelde betaling aanbieden bij de verkoop van goederen. Minister Dijsselbloem stelt dat hij een aanpassing van deze wet niet wenselijk en niet te rechtvaardigen vindt omdat veel mensen met problematische schulden kampen. Niet alleen zouden de regels deze problematiek beter kunnen aanpakken, maar ook dwingen zij de telecomsector tot meer transparantie, zo meent de politicus.
'Geld lenen, kost geld'
Volgen Dijsselbloem zijn er voldoende mogelijkheden voor de telecomsector om op proportionele wijze de eisen van de kredietregels uit te voeren. Door het besluit van de minister zullen telefoonaanbieders consumenten moeten informeren over de kredietvoorwaarden. Zo moet een overzicht worden verstrekt van het rentepercentage en zal een kredietwaarschuwing moeten worden opgenomen (‘Let op, geld lenen kost geld.’). De kredietaanbieder moet daarnaast toetsen of de consument de bijkomende maandelijkse lasten wel kan dragen.
De adviezen komen er op neer dat de informatieverstrekking aan consumenten gestandaardiseerd kan worden. Op dit moment hoeft de verkoper in de shop niet te voldoen aan de beroepseisen voor financieel adviseurs.
250 euro als drempel voor regelgeving
De verplichtingen onder de Wft worden zwaarder naarmate het kredietbedrag hoger is. Daarbij is 250 euro een duidelijke grens. Operators zouden onder dat bedrag kunnen blijven, als ze hun klanten stimuleren om een contante aanbetaling te doen. Ook wordt het verleende krediet, als het hoger is dan 250 euro, geregistreerd bij het Bureau Kredietregistratie (BKR), zodat de lening bekend is bij andere kredietverschaffers.
Consumenten moeten de mogelijkheid krijgen om geschillen over het voor het toestel verleende krediet voor te leggen aan het Klachteninstituut Financiële Dienstverlening (KiFiD). Uitspraken over geschillen over kredietovereenkomsten zijn bindend voor aangesloten partijen. Het register van de telecomsector, Preventel, voldoet niet aan de wetgeving van de Wft.
Providers in gesprek met AFM
De Hoge Raad oordeelde in juni vorig jaar dat mobiele operators verplicht moeten zijn de waarde van de door hun aangeboden smartphones inzichtelijk te maken voor klanten. Dit naar aanleiding van een zaak waarbij een persoon meerdere telefoonabonnementen had afgesloten bij verschillende belwinkels. Deze persoon ontving daarbij telkens een mobiele telefoon. Echter, het bleek onmogelijk om de maandelijkse lasten te betalen, waardoor de kantonrechter moest worden ingeschakeld. De kantonrechter verwees de zaak uiteindelijk naar de Hoge Raad.
In oktober vorig jaar riep de Consumentenbond mobiele operators op per direct te stoppen met het aanbieden van ‘gratis’ mobiele telefoons bij een abonnement. De organisatie verwees niet alleen naar de uitspraak van de Hoge Raad enkele maanden eerder, maar ook naar een uitspraak van de Reclame Code Commissie uit 2011. Die oordeelde destijds dat deze vorm van reclame misleidend is en een, bij wet verboden, oneerlijke handelspraktijk.
Ondertussen traden KPN, Vodafone, T-Mobile, Tele2, Ziggo, UPC, maar ook Caiway met financieel toezichthouders AFM in gesprek over de kwestie. Vodafone, KPN en T-Mobile hebben hun twijfels over de plannen van Dijsselbloem uitgesproken.
