John Chen blijft langer aan als CEO van BlackBerry om zijn turn around strategie in goede banen te kunnen leiden. De nieuwe topman verzamelde de afgelopen maanden een aantal vertrouwelingen om zich heen om hem, in zijn poging BlackBerry weer succesvol te kunnen maken, te ondersteunen.
Allereerst de recente exodus bij BlackBerry. Na het ontslag van CEO Thorsten Heins begin november volgden CFO Brian Bidulka, COO Kristian Tear en CMO Frank Boulben. Voor zowel Tear als voor Boulben is geen vervanger aangesteld.
Een maand later werd bekend dat ook Rick Costanzo, executive vice president voor mondiale sales, en hoofd fusies en overnames Chris Wormald het Canadese bedrijf zullen verlaten. Verder deed BlackBerry afstand van Alicia Keys als creatief directeur, die het boegbeeld had moeten worden van BlackBerry 10.
Het voormalig Research In Motion (RIM) kampt al sinds 2011 met het aanhoudende vertrek van topmanagers. In dat jaar begon BlackBerry namelijk op grote schaal te reorganiseren waardoor elf procent van de totale workforce op straat kwam te staan. Onder oprichters en co-CEO’s Mike Lazaridis en Jim Balsillie moest BlackBerry weer sterk worden gemaakt om te kunnen concurreren met Apple’s iPhone en mobiele apparaten voorzien van Google’s Android, iets waar veel leidinggevenden destijds aan twijfelden.
Terecht, zo bleek: het marktaandeel van BlackBerry kelderde van 8,8 procent in 2011 naar minder dan vier procent in 2012. De verkoop van BlackBerry-smartphones was volledig ingestort. Apple en Samsung bleven onverminderd succesvol terwijl Microsoft Windows Phone momentum begon te krijgen.
De komst van Thorsten Heins begin 2012 als CEO van BlackBerry bood enig perspectief. Met vernieuwd elan stuurde Heins een duidelijke boodschap de wereld in: BlackBerry is nooit weggeweest.
In werkelijkheid lagen de plannen voor een strategische review al op tafel. Dat bleek nodig, want de komst van Heins bracht geen verbetering waardoor ook in 2012 een aantal topmanagers het vertrouwen in het nieuwe BlackBerry opzegde. In dat jaar ging tevens 30 procent van het werknemersbestand op de schop en staken geruchten over een mogelijke overname de kop op. Uiteindelijk werd BlackBerry niet verkocht, maar ontving het een kapitaalinjectie van grootaandeelhouder Fairfax en kon het bedrijf op eigen houtje verder.
Bij zijn aantreden als interim-CEO in november vorig jaar trof John Chen een sterk vermagerd BlackBerry aan: de omzet had de afgelopen kwartalen een duikvlucht genomen terwijl de winst was verdampt. Het marktaandeel was de voorbije twee jaar zo goed als gehalveerd. In het laatst gerapporteerde kwartaal meldde BlackBerry 1,9 miljoen verscheepte smartphones tegenover 6,9 miljoen in diezelfde periode een jaar eerder. In het vorige kwartaal verscheepte BlackBerry nog 3,7 miljoen smartphones. Bovendien bleek het gros van alle verkochte BlackBerry-toestellen te draaien op het oudere BlackBerry OS7.
Tegelijkertijd waren er de afgelopen jaren veel efficiency-maatregelen genomen om het vet op de botten te houden bij BlackBerry. Kortom, het ergste lijkt voor BlackBerry achter de rug en BlackBerry kan onder nieuw leiderschap de weg naar boven proberen te zoeken.
De verandering van werkveld, van consumer naar corporate, heeft inmiddels geleid tot een aantal nieuwe gezichten bij BlackBerry die het zakelijke profiel van het bedrijf moeten versterken.
In december vorig jaar en deze maand werd onder meer een nieuw verkoophoofd aangesteld en werden twee nieuwe executives verantwoordelijk voor marketing aangesteld. Een groot deel van de nieuwe executives is afkomstig van IT-dienstverlener SAP, waar ook Chen werkzaam is geweest.
John Chen hakte verder enkele andere belangrijke knopen door. Met name het plan om de productie van BlackBerry-apparaten voor opkomende markten aan Foxconn uit te besteden, dekt de mogelijkheid op flinke afschrijvingen op de inventaris grotendeels af. Bovendien kan BlackBerry zich dan in Canada focussen op de lucratieve high-end modellen voor corporate omgevingen, het werkveld waar Chen en zijn nieuwe executive team zich hoofdzakelijk zullen gaan richten.
Het is nu de vraag hoe zij de boodschap van het nieuwe BlackBerry zullen gaan uitdragen en uitvoeren. Heins slaagde daar met zijn team niet in, maar de focus is onder Chen in ieder geval duidelijk. Het is daarom te hopen dat het leidinggevend kader de komende jaren aan boord blijft.
