Concurrentie
Voorheen golden Zweden en Nederland als de belangrijkste markten, zo niet thuismarkten. Nu is enige afstand geschapen naar Nederland. Bij de start van de aanleg van het eigen netwerk benadrukte men nog het challenger karakter, nu is dat predicaat voorbehouden aan Zweden en de Baltische Staten. Dat Nederland niet zomaar eventjes veroverd kon worden blijkt ook uit eerdere acties van de groep: er is een groot aantal managementwisselingen geweest sinds 2011 (Günther Vogelpoel, Ernst Jan van Rooijen a.i., Jeff Dodds, Malin Holmberg, Jon James) en in oktober 2016 schreef men fors af op Nederland.
De belangrijkste oorzaak van de tegenvallende groei is gemakkelijk aan te wijzen: concurrentie. KPN verdedigt zijn marktleiderschap, VodafoneZiggo steekt KPN naar de kroon en streeft naar cross-selling en dus groei van marktaandeel. T-Mobile is bezig zichzelf opnieuw uit te vinden en wil eveens een groter marktaandeel. En daar komt dan nog regulering bij, al geldt dat voor alle operators: RLAH (einde roaming heffingen per 15 juni 2017) en Wft (duurdere handsets onder Wft met BKR toezicht).
Durf
De vooruitzichten zijn niet gunstig. De market opportunity van weleer is verdampt doordat de concurrentie Tele2 de wind volledig uit de zeilen kon nemen alvorens het diensten op het eigen netwerk kon lanceren. T-Mobile gedraagt zich als de agressiefste challenger. Tele2 zegt dan wel dat het geen last heeft van een legacy in de vorm van een 3G-netwerk, maar de legacy van een 3G-klantenbestand weegt des te zwaarder. Om kannibalisatie te voorkomen, koos Tele2 voor een voorzichtige commerciële strategie. De durf van T-Mobile NL is Tele2 NL vreemd - om nog maar te zwijgen van de durf van bijvoorbeeld het Franse Iliad/Free. De groepsambitie reikt schijnbaar niet verder dan de weinig inspirerende openingsstatement van de CEO bij de jongste kwartaalresultaten: At Tele2, we aim to fearlessly liberate people to live a more connected life. We do this by being the customer champion of connectivity, etc. etc.
Marges
Het behoort tot de groepsdoelstellingen van Tele2 om na drie jaar actief te zijn met een eigen netwerk break-even te draaien op EBITDA-niveau en op termijn moet de EBITDA-marge naar de 35 procent. De onderneming hangt deze doelstellingen niet expliciet aan Tele2 Nederland, dat begin 2015 zijn netwerk in gebruik nam. De mobiele tak heeft sinds de 4G-veiling van 2012 een negatieve EBITDA. Sinds een paar kwartalen is wel verbetering zichtbaar en maar of break-even over een kwartaal of vier bereikt kan worden, is de vraag. Groei en migratie naar het eigen netwerk moeten daaraan bijdragen. Migratie zal aanhouden en de wholesalekosten verder terugbrengen, maar of de groei nog veel kan doen, is zeer de vraag met zware concurrentie en een verzadigde mobiele markt. Zou meer durf, zoals Iliad in Frankrijk en straks ongetwijfeld in Italië laat zien, een oplossing zijn? Een andere weg is die van VodafoneZiggo: de weg van de convergentie en cross-selling, waar Tele2 NL vooralsnog halsstarrig de focus op mobiel houdt.
Het kan niet worden uitgesloten dat Tele2 en T-Mobile, dat te kampen heeft met een sterk dalende marge, elkaar opzoeken. Dat zou bij de toezichthouder het debat nieuw leven inblazen over de vraag: drie of vier mobiele operators? Wie de bovenliggende partij zou moeten zijn, kan later beslists worden indien men a la VodafoneZiggo of Tele2 Kazakhstan kiest voor een joint venture.
