BlackBerry verrast met een kleine kwartaalwinst en een kick start van de Z10. Dat betekent niet dat de zorgen van de Canadese smartphonemaker als sneeuw voor de zon verdwijnen. Integendeel, zijn trouwe gebruikersschare laat het nog verder afweten.
Gezien de problemen in de toeleveringsketen en de relatief late lancering van de Z10 in de Verenigde Staten, mogen de handen op elkaar voor BlackBerry. In relatief korte tijd wist het bedrijf zijn nieuwste vlaggenschip, eind januari geïntroduceerd, een miljoen keer te verschepen.
In de maanden december, januari en februari verscheepte BlackBerry in totaal zes miljoen smartphones tegenover 6,9 miljoen stuks een kwartaal eerder. Een jaar eerder was dit aantal nog 11,1 miljoen stuks. Zoals blijkt uit de onderstaande grafiek is het aantal verscheepte BlackBerry-smartphones in 2012 niet meer boven de tien miljoen uitgekomen. Ook de omzet halveerde bijna binnen een jaar tijd.
Bron: RIM IR
Het aandeel van de inkomsten uit hardware daalde dan ook flink binnen een jaar. Waar BlackBerry in fiscaal Q4 2012 nog 68 procent van zijn omzet haalde uit hardware, is dit nu nog 61 procent. In Q4 2011 was dit zelfs nog 81 procent en in Q4 2010 80 procent.
Heel opmerkelijk is dat niet gezien lanceringen, of eigenlijk het ontbreken daarvan, gedurende 2012. In dat jaar legde BlackBerry de basis voor zijn huidige portfolio en moesten apparaten voorzien van het verouderde BlackBerry OS 7 stand zien te houden tegenover Android-smartphones en Apple’s iPhone.
Opvallend is de toename van opbrengsten uit diensten. Omzet uit diensten vertegenwoordigen nu 36 procent van de totaalomzet tegenover 27 procent een jaar geleden. In het fiscale vierde kwartaal van 2011 was dit nog slechts 16 procent.
Het belang van diensten neemt dus toe voor BlackBerry, maar tegelijkertijd daalt het aantal klanten voor het tweede kwartaal op rij. In fiscaal Q3 nam het aantal klanten af met een miljoen naar 79 miljoen in totaal, nu zijn dat er nog eens drie miljoen minder. Het is nu de vraag of een daling van het aantal afnemers van BlackBerry-diensten kan worden gecompenseerd door een eventuele stijging van het aantal verscheepte devices na de lancering van BlackBerry 10. De addressable market, bestaande klanten die het meest waarschijnlijk upgraden naar BlackBerry 10, wordt voor BlackBerry in ieder geval kleiner.
BlackBerry blijft terrein verliezen op de belangrijke Noord-Amerikaanse markt . De regio heeft een aandeel in omzet van bijna 22 procent tegenover 28 procent aan het begin van vorig jaar. Groei was er met name in Europa, het Midden-Oosten en Afrika. Daar steeg het aandeel in omzet van 36,6 procent in fiscaal Q1 naar 45,8 procent. In Azië blijft het aandeel gedurende het jaar stabiel rond de 14 procent. Het kan zijn dat BlackBerry het verval in mature markets niet kan compenseren met groei in emerging markets, waar doorgaans lagere marges gelden.
Het zal daarom interessant zijn in hoeverre BlackBerry zijn strategie zal aanpassen aan deze uitdaging. Immers, de Z10 is een smartphone in de hoogste prijsklasse. Hoewel mobiele gebruikers in opkomende markten in hoog tempo upgraden van featurephones naar smartphones, zal prijs zeker in deze regio’s een doorslaggevende factor zijn.
De komende kwartalen zullen in ieder geval alle ogen zijn gericht op de prestaties van BlackBerry in de VS, waar de Z10 sinds kort in de verkoop is. Ook zal worden gekeken naar de impact van de Q10, de evenknie van de Z10 maar dan uitgerust met qwerty-toestenbord.
