
Het Chinese Lenovo is vooral bekend als leverancier van pc’s. In China is de onderneming echter groter op smartphonegebied dan de lokale producenten Huawei en ZTE, met een nummer 2 positie achter Samsung, maar voor Apple. Lenovo heeft al langer belangstelling voor BlackBerry (tot voor kort RIM), de kwakkelende smartphone-producent uit Canada en heeft die belangstelling weer eens bevestigd.
Enkele jaren geleden was er een andere pc-leverancier, genaamd HP, die ook nieuwe stappen wilde wagen op mobiel gebied. Daartoe kocht HP in 2010 wat er resteerde van Palm, voornamelijk het mobiele besturingssysteem WebOS, voor 1,2 miljard dollar. HP was al langer actief met mobiele devices in de iPaQ-range, onder meer met Windows Mobile als OS, maar het had weinig succes. WebOS moest als eigen OS HP een betere mobiele basis geven.
In de zomer van 2011 zette HP tijdelijk een streep door al zijn mobiele activiteiten, onder CEO Leo Apotheker. Hij wilde dat HP zich ging focussen op services en software. Uiteindelijk draaide Apothekers opvolger Meg Whitman de beslissing van de in september 2011 ontslagen Apotheker terug. Maar op mobiel gebied is het sindsdien niet echt meer wat geworden met HP. Pogingen om mobiele devices op basis van WebOS in de markt te zetten, zoals de TouchPad, brachten HP niet het gehoopte mobiele succes.
WebOS werd in arren moede door HP als open source systeem op de markt gezet. Het kwam ook in de etalage te staan. Naar verluidt hadden Samsung, HTC en Amazon belangstelling. Het OS werd uiteindelijk in februari 2013 – zeer waarschijnlijk voor veel minder dan 1,2 miljard dollar - verkocht aan LG. Dat maakt zoals bekend ook smartphones, maar gaat WebOS echter gebruiken voor smart tv’s. Een roemloos einde voor WebOS en Palm, dat ooit de grootste producent was van (zakelijke) pda’s.
Parallellen tussen Palm en BlackBerry zijn er genoeg te vinden. Ooit waren zij ongenaakbaar als marktleider op het gebied van mobiele devices. Maar Palm maakte te laat de overstap van pda’s naar smartphones. BlackBerry hield te lang vast aan zijn oude form factor met een full qwerty toetsenbord. Beide marktleiders van weleer werden ingehaald door andere partijen, zoals het inmiddels ook kwakkelende Nokia en door het nog altijd florerende Apple. Zowel bij HP als bij RIM was er ook sprake van enorm mismanagement op mobiel gebied. Bij RIM is dit mede aangepakt door de oprichters de laan uit te sturen. Bij HP werd Apotheker weggestuurd. Te weinig te laat?
Toen HP besloot om WebOS van Palm over te nemen, was er behalve een geliefd maar nauwelijks nog gebruikt besturingssysteem weinig meer van de onderneming over. Van een daadwerkelijke overname van BlackBerry door Lenovo is nog geen sprake, maar BlackBerry verkeert al enkele jaren in zwaar weer. Als de nieuwe range smartphones met het nieuwe OS BlackBerry 10 in 2013 de neergang van het smartphone-merk niet stopt, lijkt het einde oefening voor de ooit zo machtige marktleider op de (zakelijke) mobiele markt.
Er is wel een groot verschil tussen Lenovo en HP. Voor HP was de mobiele tak een klein en bepaald niet succesvol onderdeel. Lenovo is met zijn mobiele tak de nummer 2 op een sterk groeiende Chinese smartphone-markt, met ruim 13 procent marktaandeel. In 2014 wil Lenovo vanuit deze sterke basispositie ook de Europese markt betreden, terwijl de Amerikaanse markt eveneens op het programma staat.
Er is ook een groot verschil tussen Palm/WebOS en BlackBerry. Laatstgenoemde partij, hoewel hij al jaren vecht tegen dalende marktaandelen, een enorme sof scoorde op tablet-gebied (de Playbook) en bepaald geen goed imago heeft, is nog altijd mondiaal actief. De installed base slinkt, maar ook enkele procenten zijn vertaald naar mondiale afzet nog altijd goed voor enkele miljoenen smartphones.
Kortom, zowel Lenovo als BlackBerry hebben een betere positie op de mobiele markt dan HP en Palm/WebOS in 2010. Lenovo kan afwachten hoe BlackBerry zich in 2013 ontwikkelt. Als dat positief is, kan een strategische samenwerking (zoals tussen Microsoft en Nokia) of een daadwerkelijke overname in 2014 beide partijen versterken (1+1 wordt dan meer dan 2).
Gaat BlackBerry verder onderuit, dan valt er in 2014 misschien niet veel meer over te nemen voor Lenovo. Reden wellicht om niet tot 2104 te wachten. De financiële kracht van Lenovo zou voor BlackBerry een reddingsboei kunnen zijn die het nodig heeft om zijn marktpositie dit jaar minimaal te stabiliseren. Voor Lenovo is mogelijk het voordeel dat het in 2014 via een herrijzend BlackBerry eenvoudiger de Europese en Amerikaanse markten kan betreden dan puur op eigen kracht.