
Minister Kamp wil via een nieuwe wet meer controle krijgen over KPN, indien overname door een buitenlandse partij dreigt. Om de continuïteit en de veiligheid te waarborgen zou zo'n partij een verklaring van geen bezwaar moeten aanvragen. De minister bepaalt hiermee dat KPN over essentiële infrastructuur beschikt. Daarnaast wordt zo'n verklaring noodzakelijk indien bepaalde assets van KPN verkocht zouden worden en ook voor het aanstellen van bestuurders. Voor de financiële sector bestaat zo'n maatregel al en in het VK en Duitsland is een zelfde maatregel ingevoerd ten aanzien van een mogelijke overname van een telecomprovider.
In eerste aanleg is dit een negatieve ontwikkeling omdat het in beginsel de vrije markt belemmert. De aanhoudende consolidatieslag zou hierdoor aan KPN voorbij kunnen gaan, en daarmee het oogsten van schaal- en synergievoordelen die mogelijk belangrijk zijn voor het functioneren en de winstgevendheid van KPN.
Toch lijkt dit een positieve ontwikkeling. De facto bestond rond KPN immers al een situatie waardoor een overname door een buitenlandse partij geblokkeerd kon worden. Dat bleek vorig jaar, toen de Stichting Preferente Aandelen B KPN actief werd om een overname door America Movil tegen te houden. Het onderzoek van de minister betekent ten eerste dat vastgesteld wordt dat KPN over essentiële infrastructuur beschikt en ten tweede dat de Stichting KPN, met een bestuur van mannen van buiten de telecomsector, niet meer in actie hoeft te komen. Deze twee zaken zorgen voor duidelijkheid en enige transparantie.
Onduidelijk blijft nog wel hoe de minister vast gaat stellen welke partijen wel en welke partijen niet in aanmerking komen voor zo'n verklaring van geen bezwaar. Maar het is zeker niet gezegd dat de minister strenger zou zijn dan de stichting. Van de minister mag verwacht worden dat hij te zijner tijd met duidelijkheid komt over de voorwaarden voor het verkrijgen van zo'n verklaring. Men mag zelfs verwachten dat het een kwestie van 'ja tenzij' wordt: de verklaring wordt in beginsel afgegeven, tenzij de minister gegronde redenen heeft om te twijfelen aan de goede bedoelingen van de overnemende partij.
Ten aanzien van America Movil is er waarschijnlijk geen reden een overname te blokkeren. Maar of Carlos Slim nog interesse heeft in KPN, valt sterk te betwijfelen. Tenzij natuurlijk de verkoop van E-Plus aan Telefonica niet door gaat. Want wij gaan ervan uit dat de interesse met name E-Plus betrof. Alsdan lijkt de kans op een nieuw bod van America Movil reëel.
Kortom, de minister zorgt voor enige duidelijkheid, al moeten de voorwaarden voor het uitgeven van een verklaring van geen bezwaar nog opgesteld worden. Bovendien snijdt hij de Stichting Prefs KPN de pas af en trekt de beslissingsbevoegdheid naar een logischer plaats dan de stichting, namelijk het Ministerie van EZ.