Vodafone NL betreedt de TV-markt met ‘Vodafone Thuis Internet, Bellen en TV’. Eerst worden diensten aangeboden in negen plaatsen waar Reggefiber vraagbundeling doet en vanaf oktober wil Vodafone op het hele Reggefiber-netwerk actief zijn. Daarbij koopt het toegang in bij Reggefiber Wholesale en KPN Wholesale, terwijl de TV-diensten worden ingekocht bij Glashart Media, dochter van Reggefiber. De klant kan kiezen uit 30, 50 en 100 Mbps symmetrisch voor 50, 60 resp. 75 euro per maand. Daarbij is inbegrepen televisie (zowel analoog als digitaal, alsmede toegang tot gemistdiensten en VOD) en telefonie. Vodafone gaat (nog) niet massaal marketing doen.
Enerzijds is Vodafone een laatkomer op de Nederlandse TV-markt. KPN en Tele2 gingen de aanbieder voor als ‘challengers’ van de ‘incumbents’ (Ziggo, UPC en de andere kabelbedrijven) en satelliet (CanalDigitaal). Er is dus al veel concurrentie, zodat de kansen voor Vodafone gering lijken. Anderzijds is Vodafone de eerste klinkende naam, naast die van KPN en XS4All, op de glasvezelnetwerken van Reggefiber. Het zijn minder bekende namen zoals XMS, Concepts ICT en Plinq die het concurrentieveld bepalen. Sinds KPN zich meer toelegt op FTTH, neemt haar marktaandeel dan ook snel toe. Vodafone zet daar nu een massamerk naast en het wachten is nog slechts op Online (T-Mobile) en Tele2.
De stap van Vodafone in de TV-markt heeft nog een paar andere implicaties:
- een sterke commitment van Vodafone Group aan Nederland;
- een nieuwe inkomstenbron voor Vodafone NL, naast mobiel en Vodafone Enterprise Services (dat de vaste zakelijke markt bedient);
- een nieuwe belangrijke klant voor KPN Wholesale, Glashart Media en vooral Reggefiber, dat hiermee kan rekenen op een belangrijke steun bij de vraagbundeling voor het aangaan van nieuwe projecten.
Overigens zijn er nog wel wat beperkingen in de huidige keuzes van Vodafone NL:
- beperkte marketing, men vertrouwt voorlopig op de ‘below-the-line’ campagnes van de vraagbundelingsprojecten en op ‘upselling’ in de bestaande klantenbasis;
- een maximale snelheid van 100 Mbps, terwijl Reggefiber 1 Gbps kan leveren en KPN al 500 Mbps heeft aangekondigd;
- de ‘quad play’ ontbreekt vooralsnog, er worden alleen triple plays aangeboden.
Dat gezegd zijnde, stellen we de vraag: hoe kan een aanbieder zich onderscheiden op de triple play markt? De beperkingen hierboven kunnen om te beginnen weggenomen worden, maar er is meer:
- Prijs: de bekendgemaakte prijzen zien er wat voordeliger uit dan die van KPN, dat voor 30, 50 en 100 Mbps een prijs rekent van resp. 55, 65, 85 euro per maand (los van promoties). Overigens biedt KPN minder HD-zenders dan Glashart Media en geen analoge TV. Concepts ICT is echter weer goedkoper dan Vodafone, met 30 Mbps voor 45 euro per maand, 50 Mbps voor 53,50 euro en 100 Mbps voor 73,50 euro. Verder doen aanbieders vaak promoties of bieden zij randapparatuur voordelig of gratis ter beschikking aan.
- Service, helpdesk: hier wil Vodafone zich onderscheiden.
- Kwaliteit van de TV/video-dienst: in theorie is de beeld- en geluidkwaliteit op FTTH maximaal vanwege de ruim beschikbare bandbreedte, maar een garantie is dat niet. Het zal afgewacht moeten worden.
- Kwantiteit van het TV/video-aanbod: gemistdiensten (catch-up TV) en VOD behoren standaard tot het aanbod bij de meeste providers. De VOD-portefeuille kan nog een punt van verschil zijn.
- ‘Content discovery’: een goede EPG en de smartphone/tablet kunnen inzetten als afstandsbediening behoort tot de ambities van Vodafone. De vraag is nog wanneer Vodafone hiervoor apps beschikbaar heeft.
- Keuzevrijheid: deze is bij alle aanbieders beperkt. Zelf een zenderpakket samenstellen is nog altijd nauwelijks mogelijk als gevolg van de wijze waarop rechten verhandeld worden.
De prijsstelling is zoals je zou verwachten: KPN rekent een premie voor z’n vertrouwde merknaam, Concepts ICT neemt genoegen met een kleine discount. KPN biedt zijn eigen TV-diensten aan, terwijl de meeste andere glasaanbieders, waaronder Vodafone, inkopen bij Glashart Media. Vroeg of laat mag je verwachten dat KPN zijn TV-unit combineert met Glashart Media, zodat de verschillen op het gebied van content kleiner zullen worden. Ook op andere fronten convergeren aanbieders naar elkaar toe omdat de verschillen tussen de triple plays steeds kleiner worden. Daarnaast hebben de kabel en satelliet zo hun eigen voordelen. CanalDigitaal biedt het grootste zenderaanbod, en UPC komt straks met de Horizon-box, waardoor allerlei breedbandcontent (over-the-top: OTT) naar de TV wordt gebracht.
Waar alle aanbieders hun productaanbod steeds meer zien convergeren, is het laatste punt (OTT) waarschijnlijk ‘the next frontier’. Het aanbieden van OTT-content op de TV is al moeilijk genoeg, zowel technisch als vanwege de rechten. Zaken als 'second screen' (TV-content op je iPad of smartphone), ‘multiscreen’ (alle TV/video-diensten beschikbaar op alle toestellen in huis), ‘TV everywhere’ (je content overal kunnen bekijken waar je breedbandtoegang hebt), ‘social TV’ (integratie van sociale media zoals Twitter en Facebook) en interactiviteit (tussen de broadcast content en de OTT-content) versterken deze problemen alleen maar. Vodafone heeft daarbij het voordeel deel uit te maken van de Vodafone Group, die in andere landen de nodige ervaring heeft opgedaan met IPTV en OTT-diensten. Partner SFR in Frankrijk bijvoorbeeld is een voorloper op dit gebied, met de Neufbox die samen met Netgem (hardware) en Wyplay (software) ontwikkeld is.
Terzijde: Rechten blijven voorlopig een nationale kwestie, zolang de het Europese Gerechtshof (ECJ) geen definitieve uitspraak heeft gedaan over de zaak van de Britse Premier League tegen pubeigenaar Karen Murphy. Zij biedt in Engeland voetbal in haar pub, de Red, White & Blue in Portsmouth, met apparatuur en een goedkope smartcard, aangeschaft in Griekenland. Het is niet uitgesloten dat de ECJ tot het besluit komt dat landsgrenzen is strijd zijn met de vrijheid op de Europese interne markt en dat TV/film-rechten voortaan pan-Europees moeten gelden. Komt het zo ver, dan hebben grote internationale aanbieders als Liberty Global (UPC) en Vodafone mogelijk een voordeel bij het verwerven van rechten.
Kortom: voor Reggefiber en Glashart Media is de komst van Vodafone erg goed nieuws. En Vodafone zal waarschijnlijk zonder al te veel moeite marktaandeel kunnen opbouwen, omdat de concurrentie op FTTH nu eenmaal beperkt is. Aangezien het hier om triple plays gaat, kan Vodafone ook zijn positie op de breedbandmarkt (en de vaste-telefoniemarkt) uitbreiden. Dat is belangrijk, want juist daar wordt het geld verdiend. Daarnaast is Vodafone in beginsel goed gepositioneerd om zich te differentiëren. Op korte termijn profiteert het van het betere aanbod van Glashart Media ten opzichte van KPN (analoge TV, meer HD, een OTT-aanbod via de 0900-TV service) en op langere termijn kan de expertise van zusterorganisaties, vooral van het Franse SFR, goed van pas komen.
