Van alle Vlamingen blijft nog maar 2 procent zonder ‘smart device’ (computer, tablet, smartphone, smart tv of smart wearable), zo blijkt uit de de Digimeter, het jaarlijks onderzoek in Vlaanderen naar de relatie tussen Vlamingen met media en ICT. Ook waar de klassieke digitale kloof nog grotendeels bestond uit een oudere generatie die niet aangehaakt was op digitale technologie, is deze nu nagenoeg verdwenen. 37 procent van de 65-plussers heeft tegenwoordig zelfs een smartphone én een tablet.
IMEC ziet een groeiend bewustzijn over een te grote afhankelijkheid van media en ICT. Het aantal Vlamingen dat zichzelf minstens één regel oplegt tegen overmatig smartphonegebruik steeg in een jaar tijd van 58% naar 76%. Toch zet 45% van de Vlamingen de smartphone op nummer één in de lijst van meest onmisbare schermen.
Zappen tussen TV-zenders en beeldschermen
De televisie heeft op dat vlak zowat helemaal afgedaan, met nog maar 5 procent die de tv als belangrijkste scherm aanduidt. Volgens IMEC wordt geen tvmeer gekeken, maar 'video ervaren'. Daarbij zappen Vlamingen tussen schermen en kanalen. Primetime op de bank voor tv heeft plaatsgemaakt voor 'verlengde primetime', die pas eindigt met een laatste blik op de smartphone net voordat mensen in slaap vallen.
Opvallend - en voor het eerst in jaren - is de toename in het gebruik van traditionele nieuwsmedia. Regionale en nationale tv-journaals worden weer meer bekeken, zowel op tv als online, ten koste van nieuws via social media en zoekmachines. Hier liggen volgens IMEC duidelijk kansen voor vertrouwde nieuwsbronnen om hun rol in het medialandschap te garanderen.
Groter bewustzijn voor- en nadelen nieuwe technologie
Alles bij elkaar ontstaat er volgens IMEC bij de consument een groter bewustzijn over de voor- en nadelen van nieuwe technologie. Daarbij worden drie dillema’s onderscheiden: afhankelijkheid, betrouwbaarheid en transparantie. Vlamingen omarmen technologie, maar tegelijk willen zij hun afhankelijkheid ervan inperken. Vlamingen willen meer nieuws online consumeren, maar tegelijk ontstaat een wantrouwen ten aanzien van fake news. Vlamingen willen hun data wel delen, maar hekelen het gebrek aan transparantie over wat bedrijven ermee doen.
Als gevolg is 45 procent van de Vlamingen onbeslist over hun relatie met technologie. Met evenveel van hen eerder optimistisch als eerder pessimistisch. Hierbij valt op dat deze groepen zich grotendeels onafhankelijk vormen ten aanzien van leeftijd, maar veelal volgens kennisniveau. Bij jongeren dreigt een nieuwe digitale kloof te ontstaan. Door de enorme snelheid waarmee nieuwe technologieën op de markt komen, geven steeds meer jongeren tussen 16 en 24 aan dat ze digitale toepassingen vermijden omdat ze er niet vertrouwd mee zijn of angst hebben om een fout te maken die ze niet kunnen rechtzetten.
