Het kabinet werkt aan een wetswijziging om de boetemaxima voor de ACM te verhogen. De toezichthouder kan met de huidige wet een basisboete opleggen van ten hoogste 450.000 euro per overtreding. Het ministerie van EZ wil dat plafond verdubbelen naar 900.000 euro. Daarbij komt een bepaling dat in het geval van recidive de boete wordt verdubbeld. Deze verhoging past bij de ‘High Trust, High Penalty’ benadering van het toezicht.
In de Stroomlijningswet voor de ACM is veel aandacht besteed om de boetebepalingen te harmoniseren tussen alle wetten en toezichtstaken waar de ACM mee te maken heeft. Toch blijven er nog verschillen bestaan, zoals in de gevallen dat een boete ofwel gebaseerd is op de omzet van het bedrijf, ofwel een plafond heeft.
De effectiviteit van toezicht wordt bepaald door de pakkans en door het afschrikwekkend effect. Studies uit 2013 en 2014 geven aan dat het afschrikwekkend effect van de huidige boeteregels niet altijd voldoende is om overtredingen te voorkomen. Dat speelt vooral bij langdurige kartels: na een bepaalde tijd kan de boete niet meer hoger worden, ook al gaan de overtredingen door.
Een tweede probleem duikt op bij recidive, wat in de telecomsector relatief vaak voorkomt. Bij twee eerdere aanpassingen van de boetebeleidsregels zijn de duimschroeven aangedraaid voor veelplegers. De verzwarende omstandigheid wordt vaker toegepast. Er zijn echter zaken geweest waarin de verdubbeling eigenlijk boven het huidige plafond uit zou komen.
Het wetsvoorstel is in juli 2014 geconsulteerd en sindsdien in de Tweede Kamer voorbereid. Op 5 oktober staat een plenair debat gepland.
