Er komt geen nieuw onderzoek naar een mogelijke marktverstorende werking door de dubbele aanleg van glasvezelnetwerken. Wel monitort toezichthouder ACM de ontwikkelingen op de markt sinds vorig jaar al nauwgezet, onder meer door een uitbreiding van zijn Telecommonitor.
Dat schrijft staatssecretaris Mona Keijzer (RZK) in antwoord op Kamervragen van PvdA Tweede-Kamerlid William Moorlag. Het Kamerlid stelde zijn vragen naar aanleiding van nieuwe berichtgeving over de dubbele aanleg van een glasvezelnetwerk door KPN en E-Fiber in de gemeente Oss.
Over de bevindingen uit de monitoring zal de ACM de markt in het najaar van 2020 nader informeren. Indien de toezichthouder het vermoeden heeft dat er mogelijk sprake is van mededingingsbeperkend gedrag, zal de ACM een vervolgonderzoek in stellen, aldus Keijzer.
Belemmering uitrol glasvezel
De staatssecretaris stelt het met het Tweede-Kamerlid van de PvdA eens te zijn dat KPN af en toe de aanleg van glasvezel in buitengebieden belemmert door een beperkte uitrol van een FTTH-netwerk aan te kondigen waar al uitgewerkte plannen voor volledige uitrol bestaan. Wel lijkt het erop dat er vooral sprake is van vertraging, zoals vorig jaar in Deurne. Daar wordt nu alsnog glasvezel in de kernen én het buitengebied uitgerold.
De ACM concludeerde in oktober 2019 dat KPN de business case van FTTH-concurrenten ondermijnt en zo mogelijk voor een vertraging van de aanleg van FTTH-netwerken in heel Nederland zorgt. Volgens de ACM zet KPN concurrenten onder meer klem door hun business case te ondermijnen via hele gerichte aanleg van glasvezel (bijvoorbeeld alleen in gemeentelijke centra en niet buitengebieden).
Er was echter geen sprake van onwettige praktijken, aldus ACM-bestuurder Henk Don destijds. De toezichthouder zag dan ook onvoldoende aanleiding om een mededingingsrechtelijk vervolgonderzoek in te stellen. 'Omdat ik dit soort berichten toch zorgelijk vind, spreek ik vanuit mijn eigen rol KPN hier ook op aan', schrijft Keijzer.
Belang van samenwerking
De staatssecretaris onderstreept nogmaals het belang dat overheid en ACM hechten aan samenwerking bij de aanleg van glasvezel. De ACM kondigde vorig jaar bij de conclusie van haar onderzoek aan dat zij gezamenlijke investeringen (co-investment) zoals in Gouda zou gaan stimuleren.Keijzer zal komend najaar de Tweede Kamer informeren over de voortgang van gesprekken met partijen die een concurrerend FTTH-netwerk willen aanleggen, om gezamenlijk een open FTTH-netwerk aan te leggen.
De ACM kondigde in maart 2019 aan een onderzoek te starten naar de concurrentie op de glasvezelmarkt naar aanleiding van klachten die T-Mobile (namens E-Fiber) en brancheorganisatie NLconnect hadden ingediend over KPN. De klachten betroffen partijen die aangeven dat hun business case verslechterde omdat meerdere bedrijven in hetzelfde gebied glasvezel willen uitrollen.
Dit gebeurde onder meer in Gouda (Rekam en KPN), Deurne (KPN en E-Fiber) en Weststellingwerf (Kabelnoord, Glasvezel Buitenaf). Hierdoor werden in bepaalde gevallen projecten gestaakt en/of slechts delen van deze gebieden voorzien van glasvezel, aldus de ACM.
Eerdere Kamervragen over KPN
Ook vorig jaar waren er al Kamervragen over de aanpak van KPN, onder meer naar aanleiding van plannen die die operator juni 2019 bekend maakte voor een glasvezelnetwerk in de kernen Middenbeemster en Zuidoostbeemster. Dit ondermijnde de businesscase van lokaal initiatief Breedband Beemster. Breedband Beemster wilde alle adressen in de gemeente verglazen, maar daarbij zijn de aansluitingen in de kernen noodzakelijk om de kosten voor de uitrol in de buitengebieden mede te kunnen bekostigen.
EZK-staatssecretaris Mona Keijzer stelde destijds dat het aan de ACM was om te bepalen of KPN misbruik maakte van zijn machtspositie. Ook nu weigert de staatssecretaris zich uit te spreken over mogelijk misbruik door KPN van zijn machtspositie en wijst ze voor een oordeel hierover op de ACM als toezichthouder.
