Internet, zo stelde Berners-Lee, is natuurlijk al in 1969 ‘uitgevonden’ toen in de academische wereld sommige organisaties computers in kleine netwerken gingen verbinden. Toen Berners-Lee in 1989 als software engineer bij het Zwitserse Cern kwam werken, was het vooral frustratie die hem ertoe bracht om een soort overkoepelende standaard te bedenken die elke computer met elke andere computer liet communiceren.
“Iedereen bij Cern had zijn of haar eigen computer mee. IBM Mainframes, Crays, noem maar op. Met allerlei verschillende besturingssystemen. Je kon niets uitwisselen, elk documentatiesysteem was weer anders. Er waren al eerder pogingen ondernomen om tot één onderliggen documentatiesysteem te komen. Dat lukte niet omdat iedereen vond dat dat van hen het beste was en dat de rest zich moest conformeren.”
Eenvoud als basisregel
Uiteindelijk lukte het Berners-Lee om toch één systeem door te drukken. “De basisregel daarbij was ‘simplicity’, net zoals dat het motto is van dit Juniper-congres. Hou het zo simpel mogelijk” Daarmee was web 1.0 geboren. steeds meer academici gingen online blogs en andere informatie publiceren en naar elkaar linken, met een focus op linken naar wat zij kwalitatief goed vonden.
“Met de opkomst van social media en zoekmachines veranderde dat. Die hadden speciale algoritmes om zoveel mogelijk mensen door te verwijzen naar zoveel mogelijk informatie, pagina’s, websites. Er kwam steeds meer rommel bij waar steeds meer naar werd verwezen. En steeds meer mensen gingen dat lezen en geloven. Internet werd gecentraliseerd en kwam grotendeels onder controle van een beperkt aantal bedrijven. Gegevens van mensen worden op grote schaal gebruikt en misbruikt, is in feite niet meer van hen. Dat heeft niets meer te maken met waar internet voor bedoeld was.”
Doorgroeien naar Web 3.0
Met diverse initiatieven wil Berners Lee van dit Web 2.0 nu doorgroeien naar een Web 3.0, waarbij data van mensen weer van hen zijn en waarover zij besluiten. “We willen, op een manier die past bij het internet in zijn huidige omvang en gebruik, terug gaaan naar de beginsituatie toen het ging om goede informatie en om samenwerking.”
Een voorbeeld is het SOLID-initiatief (social linked data), in samenwerking met technologie-instituut MIT. Kern van SOLID is dat mensen webapplicaties ontwikkelen die gedecentraliseerd actief zijn, waarbij iedereen zelf kan besluiten of hij of zij er gegevens aan wil afstaan (bijvoorbeeld een app die bijhoudt hoeveel je wekelijks hardloopt). de gegevens zijn wel gelinkt aan de applicatie, maar die link kan elk moment geschrapt worden door de data-eigenaar.
Een ander initiatief is het begin november 2018 gelanceerde Contract for the Web. Het contract is bedoeld voor organisaties die zich willen committeren aan een eerlijk en open internet, waarbij ze toepassingen en diensten bieden die privacy respecteert. Burgers zouden zich dan moeten committeren aan het oprichten van online gemeenschappen waar fatsoenlijke discussies en menselijke waardigheid voorop staat.
Wederopbouw internet
“Dit zijn spannende tijden”, besloot Berners-Lee. “Het gaan om de wederopbouw van internet, om de surfer weer de controle teruggeven en hen laten profiteren van het world wide web, niet slechts een paar grote bedrijven.”
