De Nederlandse markt voor mobiele diensten is in 2014 opnieuw gekrompen. De omzet uit mobiele diensten daalde met 6,6 procent naar circa vijf miljard euro. De daling is iets minder sterk dan in 2013, toen de omzet in vergelijking met het voorgaande jaar 7,1 procent kromp. Dat blijkt uit de meest recente kwartaalmonitor van onderzoeksbureau Telecompaper.
Ongeveer een derde van de daling in omzet wordt veroorzaakt door de impact van regelgeving zoals neerwaartse druk op de tarieven (MTR – mobile termination rates – en roaming). Exclusief de impact van regelgeving op met name EU-niveau, daalde omzet uit mobiele diensten volgens een schatting van Telecompaper met circa 4,6 procent.
Deze omzetdaling kwam vooral voor rekening van zwaardere concurrentie, lagere uit-de-bundelinkomsten en veranderingen in consumentengedrag. Zo leidt het groeiende gebruik van mobiele messaging en VoIP tot een structurele daling van de omzet uit spraak- en sms-diensten. De omzet uit datadiensten toonde slechts een beperkte groei, ondanks de bijna verdubbeling in het mobiele dataverkeer. Deze groei in MB’s kwam vooral voor rekening van 4G-gebruikers.
In het vierde kwartaal van 2014 vertraagde de daling in dienstenomzet naar 2,7 procent in vergelijking met Q4 van 2013. In vergelijking met het traditioneel sterke derde kwartaal (als gevolg van seizoensinvloeden) daalde de omzet uit mobiele diensten met 0,5 procent naar 1,26 miljard euro.
Groter aandeel postpaid
Mobiele operators hebben zich in 2014 opnieuw gericht op het vergroten van het aandeel van postpaid contracten met databundels. Dit leidde ertoe dat het aandeel van postpaid toenam tot bijna twee derde van alle uitstaande mobiele simkaarten. Deze strategie kon de daling in spraak- en sms-diensten niet tegengaan. De omzet uit spraakdiensten daalde jaar-op-jaar met 12,6 procent en de omzet uit sms-diensten zakte met nog grotere dubbele cijfers weg.
Hoewel datadiensten wel meer omzet genereerden, bleef dit beperkt tot een plus van 1,9 procent vorig jaar. Reden hiervoor is onder meer het toenemend gebruik van mobiele messagingdiensten in plaats van sms. Met de daling van omzet uit spraakdiensten groeide het aandeel van datadiensten in de totale mobiele dienstenomzet in 2014 naar 45 procent.
Vodafone groeit sterkst in marktaandeel
Alle drie de mobiele operators met een eigen mobiel netwerk rapporteerden lagere omzetten over 2014. Vodafone had de minste omzetdaling, wat zijn aandeel in de omzet omhoog bracht tot 33 procent. Deze groei ging vooral ten koste van KPN, die zijn marktaandeel zag dalen tot 42 procent. T-Mobile blijft in omzet de derde operator, maar wist een lichte groei in marktaandeel tot bijna 25 procent te realiseren.
Wanneer Tele2, Ziggo en de overige MVNO’s worden meegenomen, dan telde de Nederlandse mobiele markt eind vorig jaar 20,6 miljoen uitgezette simkaarten. Dat is een geringe groei van 0,3 procent ten opzichte van eind 2013. De groei zat met name in postpaid-gebruikers (vooral bij Vodafone en KPN). De mobiele penetratie bleef stabiel op 122 procent. Telecompaper verwacht voor de komende vijf jaar een groei in het aantal simkaarten van circa één miljoen stuks naar 21,6 miljoen (exclusief simkaarten voor M2M-communicatie).
4,6 miljard dienstenomzet in 2019
Gebaseerd op de laatste kwartaalresultaten en de huidige marktomstandigheden, heeft Telecompaper zijn outlook voor de Nederlandse mobiele markt in de komende vijf jaar aangepast en uitgebreid. Voor 2015 verwacht het onderzoeksbureau een tragere omzetdaling dan in 2014, van circa 4,4 procent naar 4,8 miljard euro. Voor de periode 2014-2019 voorziet Telecompaper een negatieve CAGR (compound annual growth rate) van 1,6 procent naar circa 4,6 miljard euro omzet uit mobiele diensten in 2019.
Deze outlook is mede gebaseerd op de verwachting dat de concurrentie verder zal toenemen en dat de groei in data-omzet niet voldoende zal zijn om te compenseren voor de daling in spraakomzet. Andere negatieve factoren zijn de impact van de nog altijd zwakke economie en de groei in het gebruik van OTT (over-the-top)- en WiFi-diensten.
Nieuwe concurrentie schudt markt op
De onderzoekers verwachten dat de verdere uitrol van 4G-netwerken en nieuwe 4G-diensten wel zullen zorgen voor groei in mobiel dataverkeer, maar dat operators er moeite mee hebben om deze groei vertaald te krijgen naar hogere tarieven. Tele2 zal op korte termijn zijn klanten van het T-Mobile netwerk naar het eigen 4G-netwerk gaan migreren. Dit kan leiden tot een verandering in tarieven die de markt gaat opschudden. Verder verwacht Telecompaper extra concurrentie door de komst van freemium MVNO-aanbieders zoals Choozze en FreedomPop. De fusie van UPC en Ziggo kan ook zorgen voor een nieuwe, sterkere mobiele aanbieder.
