De uitrol van 5G biedt enorme kansen voor de Nederlandse samenleving. Bij deze voor de hand liggende voorspelling doet het Agentschap Telecom een oproep aan bestuurlijk Nederland: zorg voor harmonisatie in het lokale beleid. Het AT en de mobiele operators maken dit jaar een advies, de ‘handreiking mobiele bereikbaarheid’.
De uitrol van 5G vraagt om verdichting in het netwerk, met grotere aantallen kleinere antennes dan nu. Voor die antennes is ook veel glasvezel nodig, stelt het Agentschap. Dat stelt met name gemeenten voor grote uitdagingen. Het Rijk decentraliseert het vergunningenbeleid in de Omgevingswet. Alle 355 gemeenten gaan de komende jaren hun Omgevingsvisie en Omgevingsplan opstellen. In die ontwikkeling pleit het AT voor aansturing.
VNG ontwikkelt kennis
Op lokaal niveau is er vaak weinig expertise en mankracht beschikbaar voor het antennedossier. Dat geldt ook voor de regie op de ondergrond waar de glasvezelkabels hun plek moeten krijgen. Het Agentschap Telecom signaleert dat er een grote verscheidenheid is aan lokale regels. Dat is onduidelijk en niet efficiënt voor operators.
De Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) werkt toe naar meer transparantie en harmonisering van lokaal beleid. Zij is ook op zoek naar expertise uit de sector. Het AT biedt die ondersteuning door samen met operators te werken aan de 'Handreiking mobiele bereikbaarheid'. Die is vorig jaar geschreven en wordt nu met twee gemeenten verder getest en verfijnd. De definitieve versie is in 2019 gereed en biedt technische en juridische informatie die gemeenten helpt de juiste keuzes te maken op gebied van antennevraagstukken.
Een groot aantal partijen uit de sector presenteerde onlangs een 5G Handvest met een oproep aan politiek en bestuur om de regels stabiel en werkbaar te maken. Het ministerie steunt die doelen ook, zoals in het Actieplan Digitale Connectiviteit
Code Oranje voor gravers
Daarnaast beschikt het agentschap over de Gemeenteradar, een set adviezen voor gemeenten die immers de lokale vergunningen afgeven voor graafwerkzaamheden. Het AT houdt ook toezicht op alle graafwerkzaamheden en het toezicht op de Wibon.
Het is nog steeds ‘Code Oranje’, meldt het AT. Het aantal graafschades en de impact daarvan zijn nog steeds te hoog, ondanks alle maatregelen die daarvoor zijn genomen. De grondroerders moeten meer doen om vermijdbare schade te vermijden, vindt het AT.
Toezicht en Telekwetsbaarheid
Het Agentschap Telecom meldt in het jaarverslag de cijfers van het Loket Meldplicht Telecomwet. Alle operators moeten het melden als er diensten uitvallen. In 2018 zijn er 57 meldingen gedaan van kleinere en grotere storingen. Het AT analyseert de oorzaken en koppelt die terug naar aanbieders.
Aan de aanbodzijde zijn er allerlei maatregelen denkbaar voor continuïteit. Operators moeten kunnen aantonen dat ze preventieve maatregelen nemen en snel optreden. De overheid wil bijvoorbeeld dat mobiele masten/netwerken twee uur lang blijven functioneren bij grootschalige stroomuitval.
Aan de vraagzijde geeft het AT adviezen aan afnemers van telecomdiensten. Het na drie jaar afgeronde programma Telekwetsbaarheid heeft een aantal instrumenten opgeleverd, zoals een quickscan, een toolkit en een ‘serious game’. Allerlei organisaties, zowel van overheid als van bedrijfsleven, kunnen daarmee een inschatting maken van wat de impact is als bellen of internet uitvalt. Het AT ziet hier voor zichzelf een blijvende rol.
In 2019 begin met 5G-metingen
Het AT wil in 2019 gaan meten aan 5G-vergunningen, omdat de eerste (test-) netwerken in aanbouw zijn. De huidige normen voor 3G en 4G gelden straks ook voor 5G. Met 5G moet het totaal aan alle elektromagnetische straling nog steeds onder de blootstellingslimieten blijven. Zo kan Agentschap Telecom, voor en na de uitrol van 5G, de samenleving via metingen blijven informeren over de veldsterktes en blootstelling in Nederland.
Agentschap Telecom werkt in deze voorbereiding samen met het RIVM. De eerste resultaten van metingen, uitgevoerd bij 5G-testlocaties, worden waarschijnlijk in het tweede kwartaal van 2019 gepubliceerd.
Toezicht op frequenties is een kerntaak. Het AT is ook in 2018 bezig geweest met radio, maritieme communicatie en lucht- en ruimte vaart. In de komende maanden worden meerdere acties aangekondigd:
- De werkrelatie tussen het AT en de commerciële radiostations is nog niet op het gewenste punt, zegt ook het AT – net als EZK. Op dat vlak wordt nog gewerkt aan een verbeterplan.
- Op het gebied van radioamateurs wil het AT de regels aanscherpen, omdat het ‘radioamateurisme’ zorgt voor een toenemend aantal storingen voor andere gebruikers van spectrum.
- Allerlei apparatuur blijkt elektromagnetische straling te kunnen strooien, etherruis. Het AT heeft onder andere in 2018 een leverancier van vijverpompen aangesproken. In 2019 publiceert een onderzoek over de vraag of LED-lichtbronnen storen op frequenties. Ook de installatiebranche wordt onder de loep genomen.
- De kwaliteit en veiligheid van maritieme communicatie zijn een aandachtspunt. het AT houdt hierin toezicht op apparatuur en op frequenties.
