De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) adviseert de Eerste Kamer om het voorstel voor de Wet gegevensverwerking door samenwerkingsverbanden (WGS) niet aan te nemen. De wet zou overheidsorganisaties én private partijen zeer ruime bevoegdheden geven om persoonsgegevens met elkaar te delen, zo schrijft de toezichthouder. Dit kan volgens de AP grote gevolgen hebben voor mensen die ‘op het verkeerde lijstje’ terechtkomen.
In het wetsvoorstel wordt wettelijk geregeld dat de volgende samenwerkingsverbanden gegevens kunnen delen met elkaar en met andere partijen, zoals banken:
- Financieel Expertisecentrum (FEC);
- Infobox Crimineel en Onverklaarbaar Vermogen (iCOV);
- Regionale Informatie- en Expertisecentra (RIEC’s);
- Zorg- en Veiligheidshuizen (ZVH’s).
Volgens het voorstel mag de regering later nieuwe samenwerkingsverbanden aanwijzen, die ook weer gegevens mogen delen. AP-voorzitter Aleid Wolfsen zegt dat het nieuwe wetsvoorstel verder gaat dan SyRi (dat in februari 2020 door de rechter buiten werking werd gesteld). Volgens hem 'ligt het risico van massasurveillance op de loer'.
Volgens de AP mogen samenwerkingsverbanden al bij 'een signaal' van fraude gegevens met elkaar delen en analyseren. Dat signaal is volgens de toezichthouder vaag omschreven.
Daarnaast mogen ook veel verschillende soorten persoonsgegevens worden verwerkt. Voor het Regionale Informatie en Expertise Centrum gaat het bijvoorbeeld om burgerservicenummers, woonsituatie, verblijfstatus, financiële gegevens, politiegegevens en ook gegevens over seksueel gedrag en seksuele geaardheid. Bovendien gaat het niet alleen om gegevens van mensen zelf, maar ook van hun familie en vrienden.
