
De gezondheidszorg plukt de vruchten van snelle innovatie, maar dat vraagt om middelen die doorgaans in de gezondheidszorg de primaire belemmering vormen voor de adoptie van ehealth. Mocht geld geen rol spelen, dan is het nog de vraag in hoeverre patiënt en personeel uit te voeten kunnen met de aangeboden digitale zorgoplossingen. In de zorg leven nog veel vragen over technologie terwijl het aanbod alleen maar toeneemt.
Vanuit de politiek probeert men de medisch-technologische ontwikkelingen in eerste instantie te begrijpen om daarna met algemeenheden te strooien over het toenemend belang van ehealth en de impact van de digitalisering van de gezondheidszorg. "Ehealth is een waardevol middel om de zorg beter, dichterbij, klantvriendelijker en goedkoper te organiseren", schreef minister Edith Schippers (VWS) in de rijksbegroting voor 2016. Voor de komende jaren verwacht Schippers zelfs een ‘een paradigmashift’, al is dat er een van de lange adem.
De politiek signaleert momenteel een groei van lokale initiatieven bij "pionierende artsen en zorgverleners die nieuwe manieren van voorlichting aan, begeleiding van en communiceren met patiënten mogelijk maken." Daarnaast zetten zorgorganisaties zelf netwerkinitiatieven op touw om het proces van informatie-uitwisseling te versoepelen. Het ministerie van VWS ziet graag dat spontane, lokale initiatieven worden opgeschaald tot een brede toepassing van waardevolle innovaties waarbij het zaak is alle betrokkenen in de zorgketen mee te nemen in het proces.
Uiteindelijk moeten dergelijke innovaties betaalbaar worden en breed worden opgepakt. Het ministerie van VWS investeert daarom de komende twee jaar bij elkaar bijna 130 miljoen euro in duurzame medisch-technologische innovaties, Voor een groot deel betreft dit publiek-private samenwerking tussen overheid, bedrijven in de LSH-sector (life science/healthcare), wetenschappelijke onderzoeks- en kennisinstellingen en gezondheidsfondsen. Private partijen zelf gaan hierin ook fors meer investeren: totaal in 2016 ca 140 miljoen en in 2017 ca 207 miljoen.
Schippers wil met deze zogeheten ‘Health Deals’ voorkomen dat de wildgroei aan oplossingen zorgt voor kostenopdrijving in plaats van besparingen. Tot dusver maakt technologische innovatie de zorg duurder, vindt Schippers. Het is daarom belangrijk dat de overheid voorwaarden blijft creëren om ehealth naar volwassenheid te begeleiden opdat het potentieel van de beschikbare technologie ten volle wordt benut.
De gezondheidszorg is in eerste instantie een publieke aangelegenheid, maar naar verwachting zal de invulling hiervan door de patiënt zelf worden gedreven (‘patient empowerment’). In dat proces is vooral waakzaamheid geboden: niet elke app of oplossing is heilzaam of, met andere woorden, heeft medische of klinische validiteit. Met het groeiende aanbod van digitale zorgoplossingen is het van essentieel belang om het kaf van het koren te scheiden. Alleen op qua apps is het aanbod groot. Het Amerikaanse marktonderzoekbureau IMS Institute for Healthcare Informatics bijvoorbeeld becijferde eind vorig jaar dat er voor Android en iOS al zo’n 165.000 healthcare-apps beschikbaar zijn.
Binnen de gezondheidssector kijkt men steeds vaker naar de proposities van technologiebedrijven zoals Google, Apple, Microsoft en ook Amazon, die zich met eigen innovatieve producten en diensten, of door hun platformen beschikbaar te stellen voor derde partijen, mengen in strijd om de patiënt. Die proposities zijn meestal helder en laagdrempelig: er is een app beschikbaar, veelal kosteloos, waarmee de patiënt vanaf zijn connected device zelf (een deel van) zijn gezondheidszorg digitaal kan inregelen en monitoren. Het is een een-op-een relatie tussen de patiënt en de app die praktisch haaks staat op het traditionele, bureaucratische (Nederlandse) zorgsysteem waarbij een groot aantal stakeholders betrokken is.