Systeemfalen was in de EU het vaakst verantwoordelijk voor het uitvallen van elektronische communicatiediensten. Ook menselijke fouten zorgen relatief vaak voor uitval. Dat blijkt uit het derde, jaarlijkse incidentenrapport van het Europese agentschap ENISA (European Union Agency for Network and Information Security). Net als in de voorgaande twee jaar werden vooral mobiele netwerken getroffen door grootschalige incidenten. In 2012 was er sprake van 79 grote incidenten, in 2011 ging het om 50 gerapporteerde incidenten. Het afgelopen jaar betrof het 90 grote incidenten.
Het merendeel van de incidenten die zijn gerapporteerd bij lokale telecomtoezichthouders en/of bij ENISA, betreffen het uitvallen van mobiel internet (53%) of mobiele telefonie (48%). In 29 procent van de gevallen werd vaste telefonie getroffen, in 19 procent van de gevallen vast internet. Vaak is er sprake van incidenten waarbij twee of meer diensten betrokken zijn. Per incident waren bij mobiel internet gemiddeld 1,4 miljoen gebruikers betrokken, bij mobiele telefonie gemiddeld 700.000 gebruikers. Bij vaste telefonie en vast internet liggen de aantallen veel lager: gemiddeld 200.000 respectievelijk 100.000 gebruikers. In 2012 was het aantal getroffen gebruikers bij mobiele telefonie met 1,7 miljoen overigens groter dan bij mobiel internet (1,7 miljoen).
Systeemfalen bij basisstations en bij switches in het backhaul-netwerk veroorzaakten vaak (in 61% van de gevallen) dergelijke storingen vorig jaar, aldus het Annual Incidents report 2013. Menselijke fouten lagen aan 19 procent van de incidenten ten grondslag. Er worden geen namen van operators genoemd, evenmin worden er uitsplitsingen per lidstaat gemaakt.
Operators zijn sinds 2012 verplicht in het kader van een EU-verordening om dergelijke incidenten te rapporteren aan de landelijke verantwoordelijke toezichthouder. Zware incidenten worden ook doorgegeven aan ENISA en de Europese Commissie. ENISA inventariseerde vorig jaar 90 van dergelijke zware incidenten in 19 EU-lidstaten. In negen lidstaten vonden er in 2013 geen zware incidenten plaats.
Ruim de helft van de gerapporteerde incidenten betroffen uitval van mobiele telefonie of mobiel internet. 21 procent van de incidenten hadden ook gevolgen voor de bereikbaarheid van alarmnummer 112. Van alle grote incidenten werd 61 procent veroorzaakt door systeemfalen, zoals softwarefouten, hardware-uitval en verkeerde configuraties met gevolgen voor de werking van switches en basisstations.
Natuurlijke fenomenen zoals weersomstandigheden hadden de meeste impact in termen van verloren gebruikersuren. Het gaat daarbij onder andere om breuken van stroom- of communicatiekabels. Ook hier was de impact het grootst op de werking van switches in vaste netwerken, mobiele switches en basisstations van mobiele netwerken.
ENISA stelt de incident-rapportages te willen gebruiken om samen met nationale telecomtoezichthouders de diverse risico’s van uitval van communicatienetwerken beter inzichtelijk te krijgen en waar mogelijk te beperken.
