
Twee Israëlische non-profit organisaties hebben kinderporno netwerken binnen WhatsApp blootgelegd, zo tekent TechCrunch op. Via openbare WhatsApp groepen wordt onder de dekmantel van end-to-end encryptie kinderporno uitgewisseld via WhatsApp. Naar aanleiding van de ontdekkingen heeft WhatsApp in de afgelopen tien dagen 130.000 WhatsApp accounts permanent geblokkeerd en circa tien WhatsApp groepen afgesloten die werden gebruikt voor de uitwisseling van kinderporno. Toch wordt het beeld geschetst dat de ontdekte WhatsApp groepen slechts het topje van de ijsberg zijn.
WhatsApp introduceerde in 2016 de mogelijkheid om WhatsApp groepen op te zetten. In veel gevallen worden deze groepen voor legitieme zaken gebruikt, zoals bijvoorbeeld een familie-groep of buurtpreventie WhatsApp groep. De mogelijkheid om gebruik te maken van WhatsApp groepen blijkt ook in trek te zijn bij mensen die zich bezighouden met het verzamelen of verspreiden van kinderporno. De end-to-end encryptie die van toepassing is op alle communicatie en content in de WhatsApp groepen, maakt het voor WhatsApp en externe partijen nagenoeg onmogelijk om te identificeren wat er in de WhatsApp groep gebeurt.
Algoritmen sporen misbruik op
WhatsApp zegt op basis van profielfoto's, groepsnamen en andere niet versleutelde data middels algoritmen WhatsApp groepen te monitoren en modereren om zo misbruik van WhatsApp voor niet legitieme zaken te voorkomen. WhatsApp zegt echter niet te willen tornen aan de end-to-end encryptie van communicatie en content in WhatsApp gesprekken.
WhatsApp: Voldoende maatregelen om misbruik te voorkomen
De genomen maatregelen, zoals bijvoorbeeld de beperking van maximaal 256 leden per WhatsApp groep, vergelijking van profielfoto's met een internationale database van bekende kindermisbruikers of kinderporno en het geautomatiseerd analyseren van niet versleutelde data zou volgens WhatsApp voldoende moeten zijn om misbruik van het platform te voorkomen. Het beeld dat echter geschetst wordt, is dat de controles van WhatsApp veel kinderpornografische content en WhatsApp groepen waarin deze content wordt uitgewisseld niet herkent. Zelfs WhatsApp groepen met niets verhullende namen konden zo geruime tijd bestaan binnen WhatsApp.
WhatsApp groepen zijn in principe alleen toegankelijk wanneer beheerders van deze groepen andere mensen uitnodigen. WhatsApp biedt zelf geen index aan met een overzicht van alle beschikbare groepen, omdat de meeste groepen privé zijn. Toch circuleren op internet indexen van openbare WhatsApp groepen met uiteenlopende doelen of onderwerpen. Het is namelijk ook mogelijk om een URL te delen die toegang geeft tot WhatsApp groepen. WhatsApp adviseert beheerders van groepen om deze URL's niet openbaar te delen, toch blijkt dit op grote schaal te gebeuren.
Indexen met openbare WhatsApp groepen
Er blijken talloze WhatsApp groepen actief te zijn waarbinnen porno wordt gedeeld en waarvan URL's die toegang geven tot deze groepen circuleren op internet. Volgens WhatsApp druist het uitwisselen van porno via WhatsApp niet per definitie in tegen het gebruikersbeleid van WhatsApp. Wel sluit WhatsApp het delen van kinderporno uitdrukkelijk uit in haar voorwaarden. Overtreding levert een levenslange blokkade in WhatsApp op, waarbij WhatsApp ook melding maakt bij de daarvoor opgestelde instanties.
Misbruik bij de bron opsporen en aanpakken
Omdat WhatsApp niet wil tornen aan de end-to-end encryptie in communicatie tussen gebruikers, pleit WhatsApp ervoor dat smartphone fabrikanten software en algoritmen implementeren op toestellen om zo op de smartphone of tablet zelf al content te kunnen detecteren die in strijd is met de nationale- of internationale wetgeving. Daarmee wordt volgens WhatsApp al in een veel eerdere stap het delen van bijvoorbeeld kinderpornografische content gedetecteerd en eventueel onmogelijk gemaakt.