Demissionair minister Plasterk van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties vindt dat er op dit moment voldoende nationale veiligheidseisen worden opgenomen in de aanbestedingseisen van de overheid op het gebied van cruciale communicatiediensten. Dat antwoordt hij in reactie op kamervragen vanuit het CDA.
Onder meer op basis van het Jaarbericht van het Agentschap Telecom had CDA-tweede Kamerlid Van den Berg-Jansen zijn zorgen geuit over de mate waarin veiligheidsnormen meewegen in de aanbesteding van cruciale communicatiediensten van overheden, zoals voor vaste en mobiele telefonie en dataverkeer. daarbij werd onder meer verwezen naar de recente aanbesteding voor mobiele telefonie (waarover ook al kamervragen gesteld zijn).
Zo vreesde het CDA dat de kostprijs veel meer meeweegt als selectiecriterium dan een goede beveiliging, wat veiligheidsrisico's met zich mee zou brengen. daarbij werd onder meer de vrees voor hacks door buitenlandse inlichtingendiensten genoemd, of buitenlandse leveranciers (zoals het Britse Vodafone) voor cruciale Nederlandse communicatiediensten.
Het Rijk wilde nog dit jaar nieuwe contracten sluiten voor mobiele communicatie en telefoons voor een groot aantal ministeries. Vodafone is de huidige leverancier en wordt ook de nieuwe aanbieder. Door de Telegraaf geraadpleegde kamerleden van D66, CDA, PvdA, PVV, SP en VVD stellen dat risico’s zijn als deze communicatie wordt uitgevoerd door een buitenlands bedrijf.
Veiligheid belangrijk criterium
Plasterk stelt nu dat bij opdrachten voor cruciale communicatiediensten van het Rijk de gunning plaatsvindt op grond van de economische meest voordelige inschrijving, in beginsel vastgesteld op basis van de beste prijs-kwaliteitverhouding. 'Behalve (kost)prijs is kwaliteit hierin een belangrijk criterium, waarin mede aspecten als veiligheid, innovatie en duurzaamheid zijn begrepen. Iedere inschrijver zal moeten voldoen aan de overeenkomstig de Nederlandse wet- en regelgeving gestelde eisen gericht op informatiebeveiliging.'
Verder stelt de bewindsman dat indien er bij de opdracht ook sprake is van persoonsgegevens, er met de ondernemer aanvullend een zogenoemde verwerkersovereenkomst wordt gesloten, waarin nadere voorwaarden worden gesteld inzake de verwerking van persoonsgegevens en de beveiliging ervan.
Mobiele telefonie niet cruciaal
Volgens BZK was er bij de aanbesteding voor mobiele telefonie, gewonnen door de huidige leverancier Vodafone, geen sprake van een cruciale communicatiedienst, maar gaat het om het normale gebruik van sim-kaarten en mobiele telefoontoestellen door ministeries. Hij ziet dan ook geen reden voor een nieuwe aanbesteding.
De minister benadrukt verder dat hij geen gevaar ziet om een aanbesteding te gunnen aan een buitenlands bedrijf met een Nederlandse dochter, zoals VodafoneZiggo. Hij gelooft niet dat het risico op een hack dan groter is. In het algemeen geldt dat aanbieders van communicatiediensten die in Nederland actief zijn, moeten voldoen aan alle terzake geldende wet- en regelgeving, waaronder waarborgen rondom de beveiliging van de informatie en de privacy van de klanten. Dat geldt ook voor in Nederland actieve aanbieders die in buitenlandse handen zijn.'
Onlangs stelden onderzoekers van de Radboud Universiteit dat het Rijk bij aanbestedingen vaak de (laagste) kostprijs de doorslag laat geven en andere belangen mogelijk onvoldoende worden meegewogen. Op de vraag van het CDA 'Deelt u de mening van professor Bas de Jong dat er op het terrein van nationale veiligheidsbelangen nog geen consequent beleid wordt gevoerd door de Nederlandse overheid?', geeft hij een afgemeten 'nee' als antwoord.
