Nederland dreigt zijn positie als kenniseconomie op het gebied van nieuwe technologie te verliezen wanneer er geen einde komt aan de capaciteitsproblemen bij een aantal Nederlandse Universiteiten. Dat stelt de Cyber Security Raad (CSR) in een adviesbrief Numeri Fixi aan de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. De raad pleit onder meer voor noodfinanciering en andere ondersteuning voor universiteiten om voldoende gekwalificeerd personeel te vinden.
De CSR noemt het in de adviesbrief ‘zorgwekkend’ dat een aantal universiteiten de studentengroei voor de studie kunstmatige intelligentie en aanverwante studies als data science en business analytics vanwege capaciteitsproblemen niet meer aan kan. De sterke groei van de digitale economie zorgt voor een nijpend tekort aan IT- en aanverwante specialisten.
Digitale toekomst Nederland veilig stellen
“Dit druist in tegen de maatregelen die nodig zijn om de ambities uit de Nederlandse Digitaliseringsstrategie en de Nederlandse Cybersecurity Agenda waar te kunnen maken,” stelt Ineke Dezentjé Hamming-Bluemink, woordvoerder namens de raad. “We moeten de digitale toekomst van Nederland veilig stellen zodat de we kansen die er liggen, kunnen verzilveren.”
Om Nederland een concurrerende kenniseconomie te laten blijven, die wordt gekenmerkt door een open, veilige en welvarende samenleving, moeten de universiteiten in staat worden gesteld op professionele wijze te voldoen aan de vraag naar personeel. De raad geeft OCW drie adviezen om hieraan tegemoet te komen:
- Op zeer korte termijn noodfinanciering ter beschikking stellen aan de universiteiten voor extra capaciteit (personeel, locaties en middelen), zodat in september 2019 alle aanmeldingen voor de eerder genoemde studies ook daadwerkelijk kunnen worden toegelaten.
- Een multidisciplinair team formeren dat de universiteiten actief ondersteunt bij het snel vinden van gekwalificeerd personeel en de benodigde middelen.
- Beter zicht bewerkstelligen op de veranderende vraag op de arbeidsmarkt en de veranderende studievoorkeuren zodat er een betere balans ontstaat tussen vraag- en aanbod vanuit de opleidingswereld en de arbeidsmarkt.
Blijvende groei vraag 'digitaal' personeel
De vraag vanuit de overheid en het bedrijfsleven naar innovatieve oplossingen en goed opgeleid personeel is door de sterke groei van de digitale economie al groot en zal in de toekomst alleen maar verder toenemen. Steeds meer jongeren kiezen opleidingen als kunstmatige intelligentie met de focus op de banen van de toekomst.
Bij enkele onderwijsinstellingen is volgens de CSR zelfs sprake van een verdubbeling. Zo blijkt uit onderzoek van de NOS dat het aantal bachelorstudenten voor de studie kunstmatige intelligentie aan universiteiten in Amsterdam (UvA en VU), Groningen, Maastricht, Nijmegen en Utrecht in de afgelopen jaren meer dan verdubbeld is, 656 studenten in 2017 versus 272 studenten in 2012. Deze ontwikkeling staat haaks op de invoering van numeri fixi-systemen bij verschillende studies vanwege capaciteitsproblemen.
Naar buitenland vertrekken
Dezentjé hierover: “De raad vindt het zeer ongewenst dat de stroom aan gemotiveerd jong talent voortijdig opdroogt door gebrek aan onderwijzend personeel en onvoldoende huisvesting en middelen, omdat ze door de maatregel mogelijk een andere opleiding kiezen of naar het buitenland vertrekken.”
