De overheid wil het afluisterstation in Burum verplaatsen, meldt staatssecretaris Keijzer van het ministerie van EZK. Uit TNO-onderzoek komt dat het onmogelijk is om twee doelen te verenigen: satellietverkeer onderscheppen vanuit Friesland én 5G-diensten voor de samenleving. Verplaatsing van dit afluisterstation naar het buitenland lijkt noodzakelijk. Als dat is gebeurd, kan het spectrum in 2022 beschikbaar zijn voor mobiele licenties. De besluitvorming daarover is echter nog niet gereed.
Het kabinet heeft dit jaar aan de Tweede Kamer toegezegd dat er voor het eind van 2018 duidelijkheid zou komen over de toekomst van de 3,5 GHz-band in Nederland. Op 20 december berichtte de NOS al dat de kogel door de kerk was. Het kabinetsbesluit komt inderdaad nog in 2018, al is de Tweede Kamer nu met kerstreces.
De 28 EU-landen hebben afgelopen voorjaar vastgelegd dat overal in Europa de 3,5 Gigahertz (GHz) frequentieband beschikbaar wordt gesteld voor het aanbieden van algemene mobiele communicatie aan consumenten en bedrijven via 5G.
Boven de denkbeeldige lijn Amsterdam – Zwolle is de 3,5 GHz band volledig in gebruik voor het satellietcommunicatie interceptiestation van de AIVD en MIVD in Burum. Medio dit jaar was er nog hoop op gedeeld gebruik. TNO constateert in oktober in een rapport in opdracht van de ministeries BZK, Defensie en EZK dat gezamenlijk gebruik van de 3,5 GHz-band onmogelijk is. Van de twee belangen zal er één moeten wijken.
Afluisterstation belangrijk voor MIVD
De diensten AIVD en MIVD gebruiken het grondstation in Burum om satellieten buiten Nederland te beluisteren. Deze capaciteit is opgebouwd in de periode na de aanslagen van 11 september 2001. Op dat moment was er niet of nauwelijks commerciële vraag vanuit de mobiele industrie naar deze 3,5 GHz-band. 3G was net begonnen om uit een diep dal te kruipen na het barsten van de dot com-zeepbel.
Ook in het 4G-tijdperk bleef de vraag naar dit spectrum gering, vooral ook door Burum. Enkele jaren geleden werd de band echter aangewezen als essentieel voor 5G. Telecompaper heeft in november 2016 over het vraagstuk geschreven, in de achtergrond: Satellietschotels in Burum werpen schaduw over 4G en 5G.
Groot deel van 3,5 GHz-band in 2022 vrij
Beneden de denkbeeldige lijn is de 3,5 GHz-band uitgegeven voor zakelijke netwerken. Op dit moment zijn er in Nederland 154 lokale vergunningen op deze frequentieband verleend, bijvoorbeeld voor toepassing van eigen draadloze communicatietechnieken binnen bedrijven. Deze lopen tot en met 2022 of 2026.
Het Agentschap Telecom (AT) heeft als vergunningverlener- en beheerder aangegeven dat door het doen van aanpassingen in het frequentiegebruik een groot deel van de bandbreedte al in september 2022 ter beschikking kan worden gesteld via een veiling om 5G te gaan aanbieden. Het AT beveelt tegelijkertijd aan om ook na 2026 een deel van de band beschikbaar te houden voor bedrijfstoepassingen.
