Interpolis en SWOV hebben een onderzoek gepubliceerd naar het gebruik van de smartphone in de auto. Uit de Barometer 2017 blijkt dat 65 procent van de Nederlanders wel eens zijn/haar telefoon gebruikt tijdens deelname aan het verkeer, terwijl 76 procent aangeeft het eigen gebruik van de mobiele telefoon in het verkeer gevaarlijk te vinden. Er blijkt dus een redelijk besef van de gevaren van telefoongebruik tijdens verkeersdeelname; desondanks wordt de telefoon toch veelvuldig gebruikt. SWOV (Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid) zal vijf jaar achtereen de attitudes meten, in onderzoek dat wordt gesponsord door autoverzekeraar Interpolis.
De onderzoekers hebben gevraagd naar attitudes van vier typen verkeersdeelnemer. Voor fietsers, snorfietsers en automobilisten is het vertrouwen in de eigen bekwaamheid de belangrijkste voorspeller voor telefoongebruik. Voor voetgangers is de belangrijkste voorspeller de gewoonte om de telefoon te gebruiken. De sociale norm en de mate van risicoperceptie remmen het gebruik juist af.
65% gebruikt de smartphone
35 procent van de Nederlanders gebruikt zijn telefoon nooit in het verkeer, 65 procent wel eens. In eerste instantie onderschatten mensen echter hun gewoontegedrag. Dat getal van 65 procent komt er pas uit na doorvragen op specifieke handelingen. Dat biedt volgens de onderzoekers aanknopingspunten voor maatregelen en beleid.
Uit het onderzoek blijkt ook dat kinderen hun telefoon gebruiken uit gewoonte én dat ze de risico’s nog niet kunnen overzien. Alle gevonden verbanden rond het telefoongebruik van kinderen zijn ongunstig voor de verkeersveiligheid. SWOV adviseert om extra aandacht te besteden aan deze groep.
Discussie over veiligheid
Interpolis en SWOV hebben het onderzoek opgezet om een bijdrage te leveren aan de discussie over de smartphone in het verkeer. Het aantal dodelijke slachtoffers in het verkeer stijgt sinds een baisse in 2014. Verkeersveiligheidsorganisaties (VVN) en ook de verzekeraars (Allsecur, SIMN) hebben de smartphone aangewezen als de schuldige, maar de feitelijke onderbouwing is dun. Rijkswaterstaat heeft een telling laten doen door spotters langs en op de wegen. Daaruit kwam dat 7 procent van de automobilisten ‘iets met een schermpje’ aan het doen is. Het is echter lastig om gedragingen te herkennen en dus om die metingen te interpreteren en te extrapoleren.
Amerikaans onderzoek concludeert dat bij 68 procent van de ongevallen de bestuurder direct voorafgaand aan het ongeval was afgeleid. Deze studie kijkt terug op ongevallen en komt tot veel hogere percentages. Ook in Nederland zijn politie en justitie bezig om ongevallen te bestuderen. Op 23 november werd een automobiliste gedeeltelijk vrijgesproken van een dodelijke aanrijding op Texel. Het OM legde een verband tussen het tijdstip van de aanrijding in 2016 en het tijdstip dat zij een WhatsApp-bericht verstuurde. Dit bewijs was volgens de rechter echter niet onomstotelijk. Het OM had zes maanden onvoorwaardelijke celstraf geëist.
Het Interpolis-SWOV onderzoek gaat ook bijhouden wat consumenten vinden van mogelijke maatregelen, zoals een verbod op handsfree bellen of hogere boetes. In dit eerste jaar van de Barometer hebben 4201 respondenten in de leeftijd van 18 t/m 80 jaar en 262 kinderen in de leeftijd van 12 t/m 17 uit heel Nederland meegedaan.
