De Tweede Kamer wil meer duidelijkheid over de kwestie rond 5G-veiligheid en het weren van leveranciers. Het kabinet kiest echter voor geheimhouding. En wil ook niet toelichten waarom het kiest voor geheimhouding. Die tegenstelling liep als een rode draad door het debat op 6 februari met als titel: mogelijke spionage door Huawei in Nederland en de veiling van 5G-frequenties.
De overheid onderzoekt de risico’s van spionage en sabotage van telecommunicatienetwerken. Dit dossier gaat niet alleen over Huawei en 5G, maar over álle netwerken, ook 4G, ook vaste netwerken en de datacenterindustrie. Op dit moment wil de overheid niet zeggen óf het maatregelen wil nemen, noch waar dat op neer komt. Het kabinet is wel bereid om Kamerleden in een vertrouwelijke briefing op de hoogte te brengen.
Traject nog niet afgerond
Het lijkt er intussen wel op dat de regering bezig is om maatregelen te nemen. Deze wetgeving kent meerdere stappen. De algemene maatregel van bestuur (AMvB) creëert de mogelijkheid om in te grijpen. Dit besluit is al in december ingegaan. De volgende stap is een ministeriële regeling (MR): die beschrijft in welke onderdelen van een netwerk maatregelen nodig zijn. Deze MR is nog niet af, maar wordt voor de zomer verwacht, meldde staatssecretaris Keijzer.
De derde stap is een beschikking. Daarin krijgt een telecomaanbieder de opdracht om maatregelen te nemen, om daadwerkelijk leverancier(s) te weren uit (delen van) het netwerk. Pas in een beschikking worden namen en systemen genoemd. De regering wil echter geheimhouding op zowel de MR als op de beschikkingen. Er is echter structureel overleg tussen de overheid en de providers. Zowel de minister als de providers weten dus nu al veel meer dan de Tweede Kamer.
KPN laakt geheimhouding
Op de ochtend voor het debat meldde BNR dat KPN protesteert tegen deze mate van geheimhouding. In een vertrouwelijke brief aan de woordvoerders in de Tweede Kamer. De NOS kent de brief ook. KPN legt uit dat een beursgenoteerd bedrijf in een klem komt te zitten: een beschikking kan grote invloed hebben op de strategie en de investeringen. Een bedrijf overtreedt mogelijk de beursregels als het zoiets niet aan zijn aandeelhouders meldt.
In dat kader is de vergelijking met het Verenigd Koninkrijk relevant. De Britse regering heeft onlangs de namen van Hoog-risico Vendors (HRV’s) voor specifieke delen van het netwerk benoemd en bekendgemaakt welke maatregelen providers moeten nemen. BT heeft daarop gezegd dat het GBP 500 miljoen gaat kosten in vijf jaar. Vodafone Group zegt dat het GBP 200 miljoen nodig heeft in heel Europa, en dat de ingreep in het Verenigd Koninkrijk niet zo groot is.
Reikwijdte van maatregelen nog onbekend
De MR wordt dus nog geschreven. Een belangrijke vraag daarin komt ook terug in de moties die verschillende Kamerfracties hebben ingediend: welke onderdelen van een netwerk worden aangepakt. De Europese risicoanalyse wijst het Mobile Core netwerk als kritiek, omdat alle signalling en alle user-data kritiek zijn. Het radionetwerk (RAN) wordt aangemerkt als ‘Hoog risico’, niet als kritiek.
Nederland neemt de EU-brede analyse en de toolbox als leidraad, maar maakt een eigen afweging – die dus geheim blijft. Een deel van de Kamerfracties wil leveranciers weren. GroenLinks vraagt in een motie om HRV’s uit te sluiten uit het hele RAN.
