Een groeiend aantal slimme energiemeters werkt niet storingsvrij, meldt het FD. In de maand april was er 480.000 keer een storing, waarbij de apparaten de meterstand van elektriciteit of gas niet meteen doorgaven. De energiebedrijven wijzen naar de netbeheerders.
De krant heeft de cijfers van Energie-Nederland. Deze koepel van energieleveranciers klaagt dat ze de actuele meterstanden nodig hebben voor hun bedrijfsvoering en dat ze die steeds vaker opnieuw moeten opvragen. Sinds oktober worden er per dag 19 miljoen meterstanden opgevraagd. Door een wijziging in de Europese regels is dat twee keer zo vaak als daarvoor.
Storing door meerdere oorzaken
Die 480.000 verstoorde meters vormden 3,7 procent van de in totaal bijna 13 miljoen meters voor elektriciteit en/of aardgas. Uit een staatje blijkt dat die 480.000 een optelsom is van verschillende oorzaken.
Ruim 100.000 consumenten hebben gebruik gemaakt van het wettelijk recht om de slimme meter te weigeren. Die meter is ‘administratief niet uitleesbaar’: hij hangt er wel, maar verstuurt zijn data niet draadloos. Daarnaast is ongeveer 1 procent van de meters technisch niet uitleesbaar.
Dan is er een deel met een langdurige technische storing en een deel met een korte technische storing. Structureel mislukt ongeveer 3 procent van de pogingen om de meter uit te lezen. In de maand april is er twee keer een periode van enkele dagen geweest, waarin de betrouwbaarheid zakte tot rond de 90 procent, gevolgd door herstel.
Het FD meldt niet wat daarvan de reden was. Bij de kortdurende storingen lukt het vaak de volgende dag wel om de meterstand uit te lezen, melden de netbeheerders. Gemiddeld in april mislukte 3,7 procent.
Prestatienorm is niet hard
De prestatienorm voor de netbeheerders is 99 procent. Het heeft voor de netbeheerders geen financiële gevolgen als ze die norm niet halen. De energieleveranciers hebben die financiële gevolgen wel. Ze kopen energie in tegen continu fluctuerende prijzen en hebben daarom wél een financieel belang bij de actuele data. Ook krijgen zij de klachten van consumenten binnen als de verbruiksmeter-app weer eens dagenlang niet is bijgewerkt.
Sinds de liberalisatie is de keten opgeknipt in energieproducenten, netbeheerders en leveranciers, die de stroom verkopen die ze niet zelf opwekken. De netbeheerders zien de problemen met uitlezen vooral als een imagoprobleem, schrijft het FD. De bedrijven overleggen met de Autoriteit Consument en Markt of die de verplichte rapportage wil aanpassen. Ze willen kunnen aangeven wanneer een meting na meerdere pogingen alsnog gelukt is. Nu telt elke mislukte uitleespoging als een storing. Ook denken ze over een abonnementsmodel op de metingen om meer controle te krijgen over “het ongebreideld opvragen van data uit de meters”.
Volgens de ACM zijn er nieuwe regels nodig voor big data uit slimme meters. De energietransitie met lokale opwekking (zonnepanelen) en opslag (elektrische auto's die terug leveren aan het net) vereist een nieuwe manier van data governance, zei ACM in april 2019. Bencom heeft onlangs een wedstrijd gewonnen van Vattenfall, met een idee om blockchain te gebruiken voor de meterstanden. Het Ministerie van EZK ontwikkelt het beleid, maar dat ligt stil omdat er geen nieuwe regering is.
Verschillen in technologie
Landelijk zijn er verschillende M2M-netwerken uitgerold, er is geen landelijke standaard voor de op afstand uitleesbare meters. Stedin en Alliander gebruiken een eigen 450 MHz licentie voor een CDMA netwerk dat technisch verouderd is. Het is erop ontworpen om één keer per dag uit te lezen, wat bij voorbaat ongeschikt is voor de toekomstige vraag. Die vergunning loopt bovendien af.
Andere beheerders hebben gekozen voor 4G en op termijn 5G. De natuurkunde zegt dat hogere radiofrequenties (700 MHz en 800 MHz) slechter doordringen tot in de meterkast dan 450 MHz. De drie mobiele netwerken zijn echter veel beter qua dekking en capaciteit.
