
De Tweede Kamer heeft een wetswijziging goedgekeurd die een variant op netneutraliteit bij het verspreiden van omroepsignalen regelt. De opstellers van het amendement spreken over het onbelemmerd doorgeven van ondertitels en RDS-signalen, maar ook over HbbTV. Het ligt voor de hand dat vooral HbbTV een doorn in het oog is bij de politiek omdat Ziggo en UPC vooralsnog weigeren de standaard te ondersteunen. Voor de omroepen betekent HbbTV echter niet een aanval van de VOD-markt, maar eerder een protocol op basis waarvan innovatieve interactieve diensten aan programma's kunnen worden toegevoegd.
Wat is HbbTV?
HbbTV is een tamelijk nieuwe standaard die het mogelijk maakt apps op de TV te gebruiken. De bediening geschiedt via de 'rode knop' op de afstandsbediening. HbbTV is voor contenteigenaren, met name omroepen, een manier om de kijker sterker te betrekken bij een programma en om de kijktijd (marktaandeel) te vergroten. Terwijl het programma via het 'gewone' broadcast (DVB) wordt aangeleverd, wordt het HbbTV-signaal aangeleverd via IP (internet), 'over-the-top' dus. De URL wordt ge-broadcast, maar voor het activeren van de URL, het oproepen van een HbbTV applicatie in een browser, is uiteraard een internetverbinding nodig.
Bij de mogelijkheden van HbbTV (hybrid broadcast broadband television) moet je denken aan zaken als achtergrondinformatie bij een programma, aanbevelingen van vergelijkbare programma's, zappen naar programma's (live, on-demand of catch-up) van dezelfde omroep, breaking news, picture-in-picture, amber alerts en een EPG (elektronische programmagids). De huidige versie (1.5) maakt overigens adaptive streaming (aanpassen bitrate aan beschikbare bandbreedte) en DRM (digital rights management) mogelijk. Momenteel werkt het HbbTV Forum aan versie 2.0, waardoor wellicht zaken mogelijk worden zoals HEVC (de nieuwe compressiestandaard) en ad inserts (dynamisch invoegen van reclames).
Voorlopig wordt HbbTV in Nederland ondersteund door DVB-S (CanalDigitaal), DVB-T (Digitenne) en DVB-C (enkele kleine kabelaars, zoals SKV Veendam, Delta Kabel en Caiway). Dat ligt voor de hand omdat zij geen eigen interactieve diensten in huis hebben. Echter, Ziggo en UPC ondersteunen HbbTV niet. UPC is "van mening dat HbbTV weinig tot niets toe te voegen heeft aan ons interactieve digitale platform", zo bevestigt men aan Telecompaper. NLkabel laat ons weten dat de onderhandelingen voortduren. En dat is ook precies wat de politiek via het genoemde amendement wil afdwingen. Alvorens verplichtingen (welke dan ook) worden opgelegd, krijgen de partijen de tijd om er via een dialoog uit te komen. De publieke omroep, SBS en RTL (laatstgenoemde ontwikkelt momenteel HbbTV-diensten) zullen ongetwijfeld bij zowel de politiek als bij Ziggo en UPC benadrukken dat het hen niet te doen is om een aanval op de VOD-markt, maar meer om innovatie.
Bedreiging
Voor de aanbieders van 'interactieve' (lees: tweeweg) TV is HbbTV in beperkte mate een bedreiging: de kijker wordt door HbbTV potentieel langer vastgehouden door een omroep en ook de gemistdiensten kunnen via HbbTV worden afgenomen. Echter, UPC en Ziggo bieden deze gemistdiensten met een veel hogere kwaliteit aan, dus dat effect moet niet overschat worden. Hoe dan ook zal in theorie de vraag naar duurdere digitale pakketten en VOD enigszins in gevaar komen. Dat is dan ook de reden voor UPC en Ziggo, die sowieso al last hebben van IPTV en FTTH, om niet mee te doen met HbbTV. Waar IPTV en FTTH knagen aan het marktaandeel (volume-effect), knaagt HbbTV aan de ARPU (prijseffect). En dat op een moment dat de omzetgroei bij Ziggo en UPC snel naar nul gaat.
Conclusie
Het is de vraag of het buiten de deur houden van HbbTV de goede strategie is. Internet heeft ons geleerd dat de walled garden geen lang leven beschoren is. Het is waarschijnlijk beter de klant centraal te stellen: geef de klant wat hij wil: HbbTV en straks ook Netflix. Neem het licht negatieve prijseffect op de koop toe en voorkom dat het verlies van klanten oploopt (het volume-effect). Eenmaal verloren is het lastig een klant terug te winnen door de lock-in van de populaire triple play. Waarschijnlijk is het goed, in dit OTT-tijdperk, de aandacht enigszins te verleggen van content naar connectivity: de breedbandmarkt dus.