
Google moet stoppen met het betalen van vergoedingen aan smartphone-producenten om Google Search exclusief op hun toestel te voorinstalleren als zoekmachine. Doet de dochter van Alphabet dit niet, dan kan het technologieconcern een forse boete verwachten.
Dit blijkt uit een 150 pagina’s tellend document dat de Europese Commissie afgelopen week voor feedback heeft toegestuurd naar de partijen die klachten tegen Google hebben ingediend. Reuters heeft inzage gekregen in het document. De partijen die Google hebben beschuldigd, stellen dat het concern zich met praktijken zoals financiële vergoedingen een oneerlijk concurrentievoordeel verworven heeft.
Google kreeg afgelopen april van de EC een verklaring van bezwaren waarop het tot 7 september kon reageren. De praktijken zouden al plaatsvinden sinds 2011. Vorig jaar april kwam de nieuwe Europees Commissaris voor kartelzaken, Margrethe Vestager, met een officiële aanklacht. Google heeft daar op gereageerd met een poging elk onderdeel van de aanklacht onderuit te halen. De aanklacht betreft met name de wijze waarop de zoekmachine van Google eigen diensten op het gebied van online winkelen zou voortrekken. De Commissie wil Google ook verbieden om smartphone-producenten te dwingen bepaalde proprietary apps te voorinstalleren wanneer hen dit beperkt in het gebruik van concurrerende besturingssystemen gebaseerd op Android.
De EC begon met haar onderzoek naar vermeend machtsmisbruik door Google met haar mobiele zoekmachine in 2013, na een aanklacht van een reeks organisaties via lobbygroep FairSearch. Het Android besturingssysteem draait op dit moment al op meer dan 85 procent van alle smartphones wereldwijd.
Google ligt onder een vergrootglas bij de EC wegens meerdere kartelzaken. Zo wordt ook onderzocht of Google zijn eigen commerciële diensten voortrekt bij zijn zoekmachine en of Google beperkingen stelt aan partners die gebruik maken van Google's AdSense for Search. Zo zou het partners onder meer onmogelijk zijn gemaakt om zoekadvertenties van Google's concurrenten te gebruiken.
Met een verklaring van bezwaren is de weg vrij voor een officiële beschuldiging, die kan leiden tot een boete van maximaal 10 procent van de jaaromzet van Google. Een boete voor het voortrekken van mobiele diensten zoals Google Search zal volgens de EC afdoende zijn om afschrikwekkend te werken. Het bedrag kan gebaseerd worden op omzet gegenereerd uit:
- AdWords klikken door Europese gebruikers,
- Zoekopdrachten naar producten en diensten via Google Search
- Aankopen in de Play Store
- AdMob in-app advertenties.
Reuters stelt inzage te hebben gehad in een tweede document met aanklachten over het voortrekken van eigen commerciële diensten via Google Search, waarin over een tweede boete gesproken zou worden als Google zoekresultaten met concurrerende aanbieders niet even veel ruimte en prominentie geeft.
Google zou niet het eerste concern zijn dat een boete krijgt opgelegd door de EC. In 2009 kreeg processorfabrikant Intel een boete van 1,09 miljard euro wegens misbruik van zijn dominante positie op de markt voor processors. Er loopt nog een hoger beroep bij het Europees Hof van Justitie. Microsoft kreeg in maart 2013 een boete van 561 miljoen euro van de EC omdat het tussen mei 2011 en juli 2012 geen browserkeuzescherm zou hebben getoond in Windows 7.
Apple moet van de Commissie 13 miljard euro aan niet betaalde winstbelasting alsnog afstaan aan de Ierse regering. Zowel Apple als de Ierse overheid gaan in beroep tegen dit besluit. Dit is weliswaar geen directe boete, maar het betreft wel het grootste bedrag ooit dat een concern zou moeten betalen op basis van een besluit van de EC.