De implicaties van de 'simplify, grow, innovate' strategie van KPN voor de verschillende netwerken zijn uitgebreid toegelicht tijdens de Capital Markets Day 2016. Samengevat komt het neer op een vereenvoudigd netwerk met een nieuw 'operating model', integratie van de kernnetwerken en nieuwe technologieën toepassen. Het groeiende dataverkeer staat aan de basis van de strategie. OTT-diensten (Netflix etc.) en ook enkele eigen KPN-diensten (Play, TV Everywhere) zorgen voor een hoge groei van het niet-lineaire videoverkeer. KPN verwacht dat het gecombineerde dataverkeer van 2015 tot 2020 met 70 procent per jaar groeit.
Dit is het vijfde en laatste artikel over de Capital Markets Day 2016.
Vereenvoudiging
Het vereenvoudigen van het operationele model betrof in de periode 2013-2105 vooral het portfolio. In 2016-'17 draait het met name om de klantervaring en in 2018-'19 om de transformatie van KPN tot een 'next generation telco'. Al met al moet dit hele proces de kostenbasis met 750 miljoen euro per jaar verlagen.
De vereenvoudiging (next-gen telco) grijpt in op twee niveaus, zowel tussen de klant en de dienstverlening (het BSS-systeem) als tussen de dienstverlening en de netwerkaanbieders (het OSS-systeem). Het klantcontact wordt gedigitaliseerd, wat de klantervaring moet verbeteren. Zo moet het activeren van een KPN Compleet-abonnement in 5 minuten kunnen plaatsvinden, tegenover voorheen 25 minuten. Voor KPN leidt dat tot besparingen (o.a. 80 mln in IT) en tot een kortere time-to-market. Het aanpassen van een mobiele propositie kan daardoor in drie dagen plaatsvinden, tegenover voorheen zes weken.
Verder integreert KPN de merken en netwerken, waarbij in het klantcontact nog wel een onderscheid gemaakt wordt tussen Consumer en Business. Dit laatste proces is gepland voor de periode 2017-'19 en brengt besparingen van 30 miljoen met zich mee. Het klantcontact kan, op basis van data, realtime worden. Daardoor kunnen gepersonaliseerde aanbiedingen gedaan worden.
Integratie kernnetwerk
Het kernnetwerk moet gemoderniseerd worden om de groei van het IPTV-verkeer (verwachte groei 75% per jaar tot 2020) en het OTT-verkeer (verwachte groei 40% per jaar) op te vangen. Een geïntegreerd netwerk vereist vereenvoudiging (2010-2019), decentralisatie van de content (2015-2017) en virtualisering (vanaf 2017).
- Vereenvoudiging. Dit betreft vooral het overschakelen naar IP-technologie. Het netwerk moet in 2019 'all-IP' zijn (nu 60%). Een enkel IP-kernnetwerk en de integratie van vaste en mobiele backbones zorgt voor verlaging van de opex met 60 miljoen per jaar.
- Decentralisatie. KPN bouwt een CDN (content delivery network) op 161 'metro core' locaties. Dat moet in 2017 voltooid zijn. Het zorgt voor offloading, het geeft OTT-aanbieders een 'point-of-entry' en het draagt bij aan de lage latency waarnaar 5G streeft (zie onder).
- Virtualisering. NFV (network functions virtualisation) zorgt voor vervanging van hardware door clouddiensten. SDN (software defined networking) maakt van het beheer een software-aangelegenheid. NFV laat zich toepassen op CPE (klantapparatuur) en op netwerkapparatuur, terwijl SDN ingrijpt op het niveau van de CPE en het datacenter. Diensten kunnen hierdoor on-demand aangeboden worden en het verlengt de levensduur van CPE. Voor de operator biedt het lagere opex en capex en een grotere schaalbaarheid.
Toegang: mobiel
KPN benut de komende jaren alle frequentiebanden die het heeft voor LTE. Naast de 800 en de 1.800 banden worden ook de 2.100 en de 2.600-banden ingezet. Door gelijktijdig inzetten (carrier aggregation) neemt de maximale downloadsnelheid toe tot 400 Mbps. Small cells zorgen voor een verdichting van het netwerk en WiFi voor een betere ervaring c.q. offloading binnenshuis. Tegelijk worden steeds meer basisstations (en small cells) aangesloten op glasvezelbackhaul (FTTS: fibre-to-the-site). Momenteel geldt dat voor 76 procent van de basisstations, op middellange termijn moet dat naar boven de 90 procent.
Voor spraakverkeer introduceert KPN VoLTE (2016) en VoWiFi (2017), naast het huidige bellen over 2G en 3G. De voordelen van de nieuwe technologieën zijn een betere geluidskwaliteit en een kortere 'call set-up time'. KPN hoopt met iBasis te profiteren van de verwachte groei van VoLTE omdat het een grote speler is op de internationale roamingmarkt.
Voor IoT-toepassingen zet KPN zijn LoRa (low power, long range) netwerk in.
KPN beschouwt dit alles als een voorbereiding op 5G. De nieuwe generatie moet immers juist geschikt zijn voor nieuwe diensten (zoals connected car, eHealth en virtual reality) bij hogere snelheden (minimaal 50 Mbps, pieken van 1 Gbps) en ultra lage latency (minder dan 10 ms).
Toegang: vast
Momenteel is 65 procent van de huishoudens aangesloten op koper/VDSL/FTTC (36%) of FTTH (29%). Dat moet eind 2016 naar 80 procent. Downloadsnelheden van maximaal 100 Mbps of meer zijn beschikbaar voor 68 procent en dat moet eind dit jaar naar 85 procent. Snelheden tot 40 Mbps of meer zijn beschikbaar voor 85 procent (gaat naar 90%) en snelheden tot 200 Mbps of meer voor 59 procent (gaat naar 70%). KPN denkt hiermee voor te lopen en te blijven lopen op de vraag.
KPN geeft het nodige detail over de meerkosten van opwaardering per aansluiting. Uitgangsgpunt is VDSL2 vanuit de centrale (tot 50 Mbps).
- FTTC (straatkast) met vectoring (tot 100 Mbps): aanleg 100 euro, activering 100 euro.
- Vplus (tot 200 Mbps): meerkosten verwaarloosbaar.
- Pair bonding met Vplus (tot 400 Mbps): meerkosten 50 euro voor activering.
KPN kiest ervoor om FTTH (tot 1 Gbps) niet alleen te beschouwen als 'greenfield' infrastructuur, maar ook als opwaardering van FTTC. De hiervoor genoemde kosten van opwaardering komen dan te vervallen. In plaats daarvan zijn de meerkosten naar schatting 350-450 euro per aansluiting.
Overigens zijn de kosten van greenfield-aanleg de afgelopen jaren gedaald van oorspronkelijk 1.000 euro per woning tot 725 euro nu.
