In een rapport van een belangrijke commissie in het Amerikaanse Congres worden technologiegiganten Apple, Amazon, Facebook en Google ervan beschuldigd hun aanzienlijke marktmacht op concurrentieverstorende manieren te misbruiken. Na meer dan 16 maanden van onderzoek concludeerde de Antitrust Subcommissie van het House Judiciary Committee dat het Congres en de antitrusthandhavingsinstanties "actie moeten ondernemen die de concurrentie herstelt, innovatie verbetert en onze democratie beschermt". Het is aan het nieuwe congres dat in november wordt gekozen om te beslissen of er actie zal worden ondernomen op basis van het rapport.
De commissie startte het onderzoek naar concurrentie op digitale markten in april 2019, op hetzelfde moment dat de belangrijkste mededingingsregelgevers in de VS, de Federal Trade Commission en het ministerie van Justitie, hun eigen onderzoek begonnen naar enkele van de grote technologiebedrijven. Facebook heeft al te maken gehad met actie van de FTC vanwege zijn privacybeleid, terwijl Google naar verluidt de komende weken door het Department of Justice (DoJ) in staat van beschuldiging gesteld zal gaan worden. Staatsadvocaten-generaal onderzoeken ook mededingingsbezwaren bij Google.
Het House committee verhoorde in juli van de CEO's van alle vier de bedrijven, nam verklaringen op van 38 antitrust-experts en interviewde meer dan 240 marktdeelnemers, voormalige werknemers van de bedrijven en andere individuen. Het resulterende rapport van meer dan 400 pagina's en bevat aanbevelingen over hoe "de concurrentie in de digitale economie te herstellen, de antitrustwetten te versterken en de antitrusthandhaving nieuw leven in te blazen".
Structurele scheiding
De voorgestelde remedies omvatten met name structurele scheiding, om de bedrijven te verbieden platforms te exploiteren waarop zij naast externe leveranciers ook diensten verlenen. Men denkt dat dit belangenconflict hun eigen diensten of producten bevoordeelt boven die van rivalen die afhankelijk zijn van hetzelfde distributieplatform, zoals een online marktplaats of appstore.
Bovendien beveelt het rapport aan om platforms te verbieden zich in te laten met zelfvoorkeur; van platforms eisen dat ze diensten compatibel maken met concurrerende netwerken om interoperabiliteit en dataportabiliteit mogelijk te maken; en het verplicht stellen dat platforms een behoorlijke procedure bieden alvorens actie te ondernemen tegen marktdeelnemers.
Mededingingsrechtelijk beveelt het rapport bevoegdheden aan om concurrentieverminderende overnames te beperken of te blokkeren, ook al is de overnamedoelstelling relatief klein. De belangrijkste wetgeving - de Clayton Act, de Sherman Act en de Federal Trade Commission Act - moet ook worden bijgewerkt "in lijn met de uitdagingen van de digitale economie", aldus het rapport, samen met het versterken van de FTC en de Antitrust Division van het ministerie van Justitie.
Vergelijkbare voorstellen zijn in behandeling in de EU als onderdeel van de geplande Digital Services Act, en sommige platformlimieten waren al opgenomen in de zogenaamde P2B-verordening van vorig jaar. Apple wordt ondertussen in de EU onderzocht vanwege de bekende app-marktpraktijken. Het is aan de leden van het Congres om hierover in de VS wetgeving in te voeren, iets wat waarschijnlijk niet zal gebeuren totdat het nieuwe Congres begin volgend jaar zijn zetels neemt.
