
De Noordelijke Rekenkamer is kritisch over het beleid van de provincies Friesland, Drenthe en Groningen als het gaat om snel internet de voor bedrijven onrendabele buitengebieden. In Groningen en Friesland werden er miljoenen euro's uitgegeven, terwijl er amper aansluitingen zijn gerealiseerd.
Over het beleid van Drenthe zijn de rapporteurs iets positiever, al is ook daar verbetering nodig. Dat schrijft Binnenlands bestuur. Zowel in Drenthe, Friesland als Groningen is er in ieder geval sprake van een falende breedbandmarkt. Dit heeft als gevolg dat er in de gezamenlijke provincies meer dan 50.000 adressen nu of binnen drie jaar geen aansluiting hebben op een breedbandnetwerk.
Dit terwijl breedbandinternet steeds meer gezien wordt als een noodzakelijke voorziening voor zowel het bedrijfsleven als burgers. Vanwege de belangstelling van Provinciale Staten voor dit onderwerp, de maatschappelijke- en economische relevantie van snel en stabiel internet en omdat de drie provincies hiervoor veel middelen hebben gereserveerd, heeft de Noordelijke Rekenkamer het onderwerp ‘breedband op het platteland’ opgenomen in haar onderzoeksprogramma 2016-2017.
Marktfalen niet aangepakt door provincies
In de buitengebieden van Groningen, Friesland en Drenthe zijn de aanlegkosten van snel internet hoog. Hierdoor faalt de markt volgens de Rekenkamer bij de aanleg. Grote delen van Groningen, Friesland en Drenthe blijven verstoken van snel breedband internet. Naar schatting zijn er ruim 60.000 zogeheten witte adressen in Noord Nederland, waar in het geheel geen breedbandinternet aanwezig is. In tal van initiatieven hebben burgers daarom het heft in handen genomen en proberen zelf voor hun gemeenschap breedbandinternet aan te leggen. Zij lopen tegen verscheidene problemen bij de aanleg aan.
Uit het onderzoek van de Rekenkamer naar de uitkomsten van allerlei stappen van de provincies komt weinig goeds naar voren. Sinds 2011 is er nog maar weinig gerealiseerd in Friesland, zo schrijven de rapporteurs, terwijl er al voor 3,4 miljoen euro aan uitvoeringskosten zijn gemaakt. ‘De oogst van zes jaar breedbandbeleid is dat in totaal 444 glasvezelaansluitingen en één meelegtraject tot stand zijn gekomen.’ Volgens de rapporteurs komt dit doordat de provincie vooral bezig is geweest met het steeds weer opnieuw ontwikkelen van nieuw beleid.
Groningen: geen enkel adres aangesloten
Ook het breedbandbeleid van Groningen heeft tot nu toe ook weinig opgeleverd. Door het provinciaal beleid is geen enkel adres aangesloten. Wel hebben twee kleine bewonersinitiatieven een beperkt aantal aansluitingen gerealiseerd (ongeveer 220). Zij hebben echter geen beroep gedaan op steun van de provincie.
Van de drie provincies is alleen Drenthe consequent in het doorvoeren van beleid. Al houdt het aantal aansluitingen (655) ook daar niet over. In 2013 begon Drenthe met het ontwikkelen van breedbandbeleid en het kenmerkt zich door het stimuleren van initiatieven van onderaf. ‘Bewonersinitiatieven staan in het beleid centraal. Bewonersinitiatieven kunnen een stichting of coöperatie oprichten die subsidie kan krijgen voor het bundelen van de vraag naar en de aanleg van breedbandinternet. De inwoners kunnen zelf een netwerk aanleggen en beheren, maar sommige initiatieven zoeken samenwerking met een professioneel netwerkbedrijf.’
Lees ook deze achtergrond: Buitengebieden Groningen, Friesland en Drenthe wachten nog op breedbanduitrol.