Tweede Kamer wil commissie van wijzen bij wet Ongewenste zeggenschap [update]

[Update] De Tweede Kamer zou op 22 april stemmen over de Wet ongewenste zeggenschap telecommunicatie (Wozt). Die stemming is echter op het laatste moment uitgesteld. De Tweede Kamer wil de Wozt aanpassen met een voor staatssecretaris Keijzer (EZK) gevoelig punt: een onafhankelijke adviescommissie die het kabinetsbesluit vooraf beoordeelt. Bij het wetsvoorstel zit ook een amendement van VVD-lid Weverling, met steun van D66, GroenLinks, PvdA en SGP, bij elkaar goed voor 77 zetels. De wet zal sowieso worden aangenomen, omdat er genoeg steun is voor de wet op zich. Ook een amendement over parlementaire controle (een 'zware voorhang') is geschreven door een meerderheid van deze vijf partijen en de SP. 

De Wet ongewenste zeggenschap introduceert een nieuwe bevoegdheid voor het Ministerie van EZK: om overnames in de telecombranche te toetsen aan het landsbelang en zelfs te blokkeren. De bedrijven in de sector hebben daar grote problemen mee, bleek al in de consultatie. Ze noemen de criteria vaag en een belemmering voor investeerders en investeringen. Ook de Tweede Kamer was in een eerder debat kritisch: alsof een investeerder in zijn bid book zou zetten dat hij kwade intenties heeft. 

Adviescommissie

De vijf fracties stellen voor om een onafhankelijk advies in de vorm van een adviescommissie, niet beïnvloedbaar voor politieke of maatschappelijke druk, te introduceren in de afweging of de bevoegdheden van het wetsvoorstel uitgeoefend moeten worden. “De uitoefening van de bevoegdheden die aan de Minister worden toegekend in dit wetsvoorstel grijpt mogelijk verstrekkend in op private eigendomsverhoudingen”, vinden de partijen die nu met dit amendement komen. “Een dergelijke uitoefening dient daarom alleen te gebeuren op basis van een feitelijke noodzaak.” 

Deze commissie zou drie onafhankelijke leden krijgen, bijvoorbeeld (oud-)rechters. Haar advies wordt openbaar. De minister kan het advies nog steeds naast zich neerleggen, maar moet dat wel motiveren.  

EZK noemt waarborgen voldoende

EZK vindt echter dat het wetsvoorstel al voldoende waarborgen biedt. In een brief aan de Tweede Kamer vlak voor de stemmingen licht Keijzer dat nogmaals toe. De Wozt kan alleen worden ingeschakeld bij belangrijke(re) telecomdeals: “als overwegende zeggenschap leidt tot relevante invloed in de telecommunicatiesector.” Vervolgens moet die nieuwe investeerder de schijn tegen hebben. “Namelijk dat bekend is, of er gronden zijn te vermoeden, dat de investeerder de intentie heeft de telecommunicatiepartij te beïnvloeden om misbruik of opzettelijke uitval mogelijk te maken, of onder invloed staat van een staat of entiteit met die intenties.”

EZK noemt verder als bezwaar dat het extra tijd zal gaan kosten om een adviescommissie samen te stellen en de leden te screenen op nationale veiligheid en dat er geen budget en faciliteiten zijn bepaald. Dit zou dan weer botsen met een andere wens van de Kamer, namelijk dat bedrijven snel duidelijkheid krijgen of hun deal wel of niet door kan gaan.