T-Mobile NL en Tele2 NL werken al bijna een jaar naar een fusie toe. We schetsen de historie aan de hand van een aantal Telecompaper-artikelen:
- De fusie liet zich lang tevoren voorspellen.
- We schatten de waarde van Tele2 NL op 1,1 miljard euro.
- De synergie zal groot zijn.
- Bezwaren van de EC zullen met een remedie of de aangeboden set van beloftes weggenomen moeten worden.
- T-Mobile is aan zet met het kiezen van een 'remedy partner'.
- De vraag is of de remedie niet een te zwaar instrument is, aangezien het meer om de groeiende vaste/FMC-markt gaat dan om de krimpende mobiele markt.
- Inmiddels is duidelijk dat T-Mobile (inderdaad) mikt op goedkeuring op basis van een set beloftes, zoals het voorlopig in stand houden van het Tele2-merk met zijn unlimited-aanbod van 25 euro per maand.
Sterke nummer 3 of 4
Het probleem laat zich eenvoudig plat slaan: gaat het hier om de vaste/FMC-markt (fixed-mobile convergence) of is de mobiele markt leidend? In het eerste geval is het van belang dat er een Sterke Nummer Drie ontstaat om het (vastgestelde) duopolie van KPN en VodafoneZiggo aan te vallen. Dat zal leiden tot goedkeuring.
In het tweede geval is het zaak dat een Sterke Nummer Vier op de mobiele markt wordt gecreëerd, bijvoorbeeld door een grote MVNO nog sterker te maken (dat er een enorm gat met de nummer vijf zou ontstaan laten we maar even buiten beschouwing). In afwezigheid van een remedie, en slechts met beloftes, is de kans groot dat het leidt tot afkeuring. Door te beweren dat Tele2 NL niet stand-alone kan bestaan (zie onder) proberen de partijen de EC ervan te overtuigen dat afkeuren geen optie is.
Anders gezegd: gaan we in Nederland na 30 november door met Tele2 als operator? Of als sub-brand van T-Mobile?
Speculeren over de uitslag heeft op dit moment niet veel zin. Wij wachten de deadline van de EC af. In beide gevallen (goed- of afkeuring) zal de argumentatie van de EC tot in detail bestudeerd worden om te bekijken hoe het verder moet met de consolidatie in Europa.
Belofte vs. remedie, FMC vs. mobiel
Wel kunnen we nog wat aan het bovenstaande toevoegen. Ten eerste, denkt T-Mobile werkelijk dat het geen remedie nodig heeft? Heeft men de EC ervan kunnen overtuigen dat het op de huidige telecommarkt vooral om FMC draait? En dat het doen van een paar beloftes voldoende is?
Of is T-Mobile niet bereid tot een remedie, wat een Sterke(re) Nummer Vier op de mobiele markt zou opleveren? Zou het van de regen in de drup belanden als het Iliad, Simpel of EQT zou uitverkiezen voor deze rol?
Ten tweede, gaat het bij T-Mobile nu primair om de overname van 'Tele2 Thuis' (vaste diensten) om schaal te winnen op de FMC-markt? Of is het wegnemen van een concurrent (vooral in het unlimitedsegment) net zo'n belangrijke reden? Tegenover de EC zal T-Mobile het eerste benadrukken en het tweede met de genoemde beloftes pareren. Overigens kun je je afvragen waarom T-Mobile niet alleen 'Tele2 Thuis' koopt, een onderdeel waar Tele2 NL niet bereid is substantieel in te investeren. De overname van alleen de 'vaste' activiteiten van Tele2 zou allang afgerond zijn.
In geval van een focus op mobiel, is de vraag of consolidatie van vier naar drie leidt to stijgende prijzen. Uit ons eigen onderzoek op Ierland blijkt dat het daar niet tot hogere prijzen leidde.
Unlimited en het Tele2-management
Ten derde, hoe relevant is het unlimited abonnement van Tele2 voor 25 euro per maand? Het ligt ruim boven de besteding van de meerderheid van Nederland (zo'n 80% geeft maximaal 20 euro per maand uit, zo blijkt uit resultaten uit ons consumentenpanel). Het abonnement (en ook dat van T-Mobile, dat voor 35 euro tevens 4G roaming in de EU biedt) zorgt vooral voor druk op de bovenkant van de markt. Vodafone kan daarvan meepraten, met een 17 procent lagere ARPU op de zakelijke markt in Q3. Ook al zorgen zij voor prijsdruk, de unlimited-abonnementen concurreren niet aan de onderkant van de markt.
Ten vierde, de Tele2 Groep laat plompverloren vallen dat Tele2 NL op stand-alone basis niet levensvatbaar is. Doel is de EC duidelijk te maken dat afkeuring van de fusie geen goed idee is (zie boven). Dat kan een belangrijk element zijn voor de EC. Is Nederland wellicht te klein voor vier mobiele netwerkoperators (MNO's)?
Maar deze uitspraak kan ook als een boemerang terugkomen: men kan het opvatten als een teken van mismanagement c.q. een te geringe bereidheid om te investeren. Was Tele2 in 2012 (ongeveer vijf CEO's geleden) niet erop gebrand zich te ontwikkelen van MVNO tot MNO? Zag men daarvoor niet ruime marktkansen? Waar is deze ambitie gebleven? En waarom heeft het niet vol ingezet op FMC (o.b.v. de overnames van Versatel en BBned) om in de veranderende marktomstandigheden mee te concurreren met KPN en VZ? Tele2 (en ook T-Mobile) klaagt over te hoge wholesaleprijzen van leverancier KPN, maar daarvan was Tele2 van meet af aan op de hoogte.
Saillaint detail: de mobiele tak van Tele2 NL bereikte in Q3 2018 break-even op EBITDA-niveau. Een mooie basis voor bijvoorbeeld private equity om Tele2 NL van de Tele2 Groep over te nemen - mocht de EC kiezen voor afkeuring.
