Het Europees Parlement stemt op 14 november over de Europese Electronic Communications Code (EECC). Die stemming is een belangrijke stap op weg naar afronding voor de plannen van de Europese Commissie. De Code bevat een herziening van het Europese kader voor de telecommarkten, een planning voor 5G-spectrum en maatregelen voor consumentenbescherming. Het Europees Parlement heeft daar nog een element aan toegevoegd, namelijk een lager tarief voor bellen naar Europese nummers.
Digital Single Market
De Europese Commissie-Juncker heeft de ontwikkeling van de Digitale Gemeenschappelijke Markt (DSM) tot een van de speerpunten gemaakt. De redenering is dat alle sectoren van de samenleving in snel tempo digitaliseren. Dan kan het niet zo zijn dat de fysieke grenscontroles verdwijnen, maar de landsgrenzen online nog dicht blijven. De DSM is op hoofdlijnen gepresenteerd in mei 2015, met een uitgewerkte versie op 14 september 2016.
De DSM van 2016 bevatte zestien verschillende onderdelen, waaronder maatregelen om e-commerce over de landsgrenzen makkelijker te maken: andere BTW-regels en een eind aan geoblocking. Verder heeft Brussel grootse, maar lastig te realiseren ambities met cloud, AI en concurrentievermogen.
Op diverse deelonderwerpen zijn sindsdien akkoorden gesloten, zoals over maatregelen om een eind te maken aan geoblocking. Wie een abonnement heeft op een tv-dienst, kan die app ook gebruiken op vakantie in een ander EU-land. Deze verplichting is al effectief.
Breedbanddoelen voor 2025
Alle ambities van de Europese Commissie hebben een gemeenschappelijk ingrediënt: connectiviteit. De Europese Commissie heeft een Connectiviteitspakket voorgesteld met drie doelen voor 2025:
• Gigabit snelheden voor bedrijfsleven en overheid
• Elk huishouden heeft toegang tot 100 Mbps
• 5G in de grote steden en langs de grote doorgaande wegen
De Electronic Communications Code bevat de maatregelen om dit te realiseren:
• Een herziening van het regelgevend kader voor de sector
• Geharmoniseerd spectrum voor 5G met een tijdige beschikbaarheid
• Maatregelen voor consumentenbescherming
Wijzigingen in huidig Kader
Over de herziening van het kader is flink onderhandeld. Het pakket moest vervolgens een balans zien te vinden tussen twee doelen: enerzijds regulering om de concurrentie en consumentenbelangen te bevorderen, anderzijds stimuli om co-investeringen te bevorderen in de uitrol van vaste netwerken. Enkele belangrijke wijzigingen zijn:
- Nieuwe instrumenten voor telecomtoezichthouders om verplichtingen op te leggen rondom toegang tot infrastructuur en netwerkelementen. Bijvoorbeeld met verplichte toegang tot bekabeling in gebouwen of distributiepunten bij gebouwen, ook voor netbeheerders die op zichzelf geen machtspositie bezitten.
- Lichtere regels voor co-investering in glasvezelnetwerken. AMM-partijen (gereguleerde aanbieders) krijgen de ruimte om langdurige overeenkomsten te sluiten met andere aanbieders voor gedeelde investeringen of toegang tot ‘netwerken met zeer hoge capaciteit’ (lees: FTTP). Met bindende toezeggingen aan de toezichthouder kunnen ze de standaard toegangsregulering voor een periode van zeven jaar of langer uit de weg gaan.
- Langere doorlooptijden voor standaard marktanalyses, van vijf jaar in plaats van de huidige drie jaar. Dit geeft aanbieders meer zekerheid.
- De Europese Commissie krijgt de bevoegdheid om één tarief vast te stellen voor gespreksafgifte in de hele unie. De voorbereidingen hiervoor lopen al.
- Ook het voorstel om twee vaste netwerken allebei te kunnen reguleren, heeft geleid tot protesten uit de operators. De ‘Joint Dominance’ toegangsregulering is overeind gebleven in de uiteindelijke versie van het Kader.
Meer lijn in spectrumbeleid
Op het gebied van spectrumbeleid wilde de Commissie invloed naar zich toe trekken, meer dan de regeringen (ook Nederland) en de NRA’s bereid waren op te geven. De Commissie wilde de voorwaarden en looptijden van mobiele vergunningen harmoniseren. Een van de concrete uitkomsten is dat alle lidstaten vergunningen vrijmaken in de banden 700 MHz, 3,5 GHz en 26 GHz, met het oog op de uitrol van 5G. De vergunningen lopen in principe 20 jaar.
Er gelden ook deadlines, zoals medio 2020 voor de 700-band (besloten op 25 april 2017) en eind 2020 voor 3,5 GHz en 26 GHz. Per land kunnen er nog wel verschillen zitten in de voorwaarden van een veiling. De lidstaten wilden die speelruimte houden.
Regels voor OTT-aanbieders
De bestaande regels voor consumentenbescherming gaat ook gelden voor telecomdiensten die over-the-top (OTT) worden aangeboden. De code definieert 'elektronische communicatiediensten' (ECS) die onderworpen zijn aan regelgeving in drie categorieën: internettoegangsdiensten; interpersoonlijke communicatiediensten, geleverd op basis van nummers of zonder nummers (zoals app-diensten); en overdracht van signalen, zoals M2M of broadcast-diensten.
De EU-code vereist dat de lidstaten hun regelgeving over de verschillende soorten diensten harmoniseren, zodat zowel consumenten als kleine bedrijven dezelfde bescherming genieten. De eerste categorie ECS, die betrekking heeft op traditionele ISP's, is al onderworpen aan een aantal basisvereisten onder de regelgeving van 2016, zoals transparantie over de kwaliteit van de dienstverlening (zoals verwachte breedbandsnelheden) en de kosten van apparaten zoals modems.
Verder moeten aanbieders heldere procedures over opzeggen en overstappen en een compensatieregeling bij problemen. De nieuwe code breidt deze basiscontractbepalingen ook uit tot OTT-diensten.
Langdurig beraad in Brussel
Het Europees Parlement heeft op 2 oktober 2017 gestemd over de Code en een lijst amendementen. Dit gebeurde in de subcommissie voor industrie (ITRE). De lidstaten hebben in november 2017 een akkoord gesloten.
Daarna hebben de lidstaten en het Parlement onderhandeld naar een definitief akkoord op 6 juni dit jaar. In die triloog is meerdere keren een deal gesloten op onderdelen, zoals over co-investeringen en over het 5G-beleid. Ook werd men het in Brussel eens over een wens van het Europees Parlement, namelijk een maximum van 19 cent per minuut voor de tarieven voor bellen naar andere Europese landen. Deze tariefplafonds gaan al per 1 mei 2019 in, terwijl voor de meeste elementen nog een implementatietermijn geldt van twee à drie jaar.
De lidstaten en de Europese Commissie volgden op 29 juni 2018 met een akkoord. Daarover heeft het Parlement op 10 juli gestemd. Dit akkoord gaat nu door naar het hele Europees Parlement. Zodra de stemming in het Europees Parlement is afgerond en de Raad formeel heeft ingestemd, verschijnt de EECC in de officiële publicaties.
De Europese landen hebben daarna twee jaar om de Code om te zetten in nationale wetgeving, en drie jaar voor de consumentenregels. Berec en de Europese Commissie gaan een bijdrage leveren met criteria en richtsnoeren voor implementatie, zoals voorwaarden voor toegang tot netwerk-elementen en co-investeringen, spectrumharmonisatie en tarieven voor gespreksafgifte.
